Способы отбора и выращивания селекционного материала для создания отечественной коллекции тыкв семейства Cucurbitaceae Juss.
Кілттік сөздер:
тыква, Cucurbitaceaejuss., биоорганоминеральное удобрение, гибриды.Аннотация
Көп ғасырлар бойы асқабақ өзінің пайдалы қасиеттері үшін ауылшарушылық дақылдарының ішінде кең тарағандарының бірі. Піскен асқабақ дәнінен алынған препараттардың мембрананы тұрақтандырушылық, антигипоксантиндік, антигипертензиялық, ісіктер мен аллергияға қарсылық, антиатеросклероздық әсерлерге иелігі, сонымен бірге қарсыкөрсетілімдер мен қосалқы әсерлерсіз екені дәлелденген, сондықтан биологиялық белсенді қоспа ретінде балаларға, жүкті әйелдер мен қарттарға ұсынылады.Біздің елімізде тағамдық, жемдік және сәндік асқабақ сорттарының отандықбудандар коллекцияларын құру мәселесі айрықша орын алады.Осы айтылған мақсатқа жету үшін жаңа отырғызудыжоспарлау әдісі ұсынылды, биоорганикалық тыңайтқыштар қолданылды және асқабақтар морфологиялық белгілері бойынша талданды. В течение многих веков тыква, благодаря своим полезным свойствам, оставалась одной из самых популярных сельскохозяйственных культур. Доказано, что семена и препараты, полученные из спелых тыкв, обладают мембраностабилизирующим, антигипоксантиновым, антигипертензивным, противоотечным, противоаллергическим и антиатеросклеротичным воздействием, не имеют противопоказаний и побочных эффектов и могут рекомендоваться в качестве биологически активной добавки в пищу для детей, беременных и кормящих женщин и пожилых людей. В нашей стране особое место занимает проблема создания отечественной коллекции гибридов, включающей в себя пищевые, кормовые и декоративные сорта тыкв. Для достижения этой цели были предложены новые методы планирования посадок, выращивания с применением биоорганоминерального удобрения и последующего морфологического анализа тыквенного материала. Over past centuries pumpkins due to their useful properties remained one of the most popular vegetable plants in the world. It has been established that seeds and preparations obtained from ripen pumpkins, possess membrane-stabilizing, anti-hypoxanthine, anti-hypertensive, anti-inflammatory, anti-allergic andanti-atherosclerotic impacts. They have also no contraindications and side effects to be thus recommended as a dietary supplements to food for children, pregnant and lactating women and elderly people. Issues relating to the creation of domestic pumpkin collection including food, feed and heirloom specimens invite a special attention in our country. To achieve this aim new methods of planning, treating seedlings with biofertilizer, and analysis of ripen pumpkin material have been developed.Библиографиялық сілтемелер
Литература
1. Лудилов В.А. Тыква и кабачки. Значение, характеристики, распространенные сорта. – Волгоград, 1962. – 23 c.
2. Applequist W.L., Avula B., Schaneberg B.T. Comparative fatty acid content of seeds of four Cucurbita species grown in a common (shared) garden // Journal of Food Composition and Analysis. – September-November 2006. – Volume 19. – Issues 6. – Р. 606-611.
3. Xanthopoulou M.N., Nomikos T., Fragopoulou E. Antioxidant and lipoxygenase inhibitory activities of pumpkin seed extracts // Food Research International. – June-July 2009. – Volume 42. – Issues 5-6. – Р. 641-646.
4. Procida G., Stancher B., Cateni F., Zacchigna M.J. Chemical composition and functional characterization of commercial pumpkin seed oil // Sci Food Agric. – 2013. – №93(5). – Р. 1035.
5. Lin K.H., Hsu C.Y., Huang Y.P., Lai J.Y., Hsieh W.B., Huang M.Y., Yang C.M., Chao P.Y. Chlorophyll-related compounds inhibit cell adhesion and inflammation in human aortic cells // Journal of Medicinal Food. – 2013 Oct. –16(10). – p.98
6. Гуцалюк Т.Г. От арбуза до тыквы. – Кайнар, 1989. – С. 272.
REFERENCES
1. Ludilov V.A. Pumpkins and squashes. Meaning, characteristics and spreading. – Volgograd, 1962. – p. 23
2. Applequist W.L., Avula B., Schaneberg B.T. Comparative fatty acid content of seeds of four Cucurbita species grown in a common (shared) garden // Journal of Food Composition and Analysis. – September-November 2006. – Volume 19. – Issues 6. – Р. 606-611.
3. Xanthopoulou M.N., Nomikos T., Fragopoulou E. Antioxidant and lipoxygenase inhibitory activities of pumpkin seed extracts // Food Research International. – June-July 2009. – Volume 42. – Issues 5-6. – Р. 641-646.
4. Procida G., Stancher B., Cateni F., Zacchigna M.J. Chemical composition and functional characterization of commercial pumpkin seed oil // Sci Food Agric. – 2013. – №93(5). – Р. 1035.
5. Lin K.H., Hsu C.Y., Huang Y.P., Lai J.Y., Hsieh W.B., Huang M.Y., Yang C.M., Chao P.Y. Chlorophyll-related compounds inhibit cell adhesion and inflammation in human aortic cells // Journal of Medicinal Food. – 2013 Oct. –16(10). – p.98
6. Gucaluck T.G. From Watermelon to Pumpkin. – Kainar, 1989. – p.272.
1. Лудилов В.А. Тыква и кабачки. Значение, характеристики, распространенные сорта. – Волгоград, 1962. – 23 c.
2. Applequist W.L., Avula B., Schaneberg B.T. Comparative fatty acid content of seeds of four Cucurbita species grown in a common (shared) garden // Journal of Food Composition and Analysis. – September-November 2006. – Volume 19. – Issues 6. – Р. 606-611.
3. Xanthopoulou M.N., Nomikos T., Fragopoulou E. Antioxidant and lipoxygenase inhibitory activities of pumpkin seed extracts // Food Research International. – June-July 2009. – Volume 42. – Issues 5-6. – Р. 641-646.
4. Procida G., Stancher B., Cateni F., Zacchigna M.J. Chemical composition and functional characterization of commercial pumpkin seed oil // Sci Food Agric. – 2013. – №93(5). – Р. 1035.
5. Lin K.H., Hsu C.Y., Huang Y.P., Lai J.Y., Hsieh W.B., Huang M.Y., Yang C.M., Chao P.Y. Chlorophyll-related compounds inhibit cell adhesion and inflammation in human aortic cells // Journal of Medicinal Food. – 2013 Oct. –16(10). – p.98
6. Гуцалюк Т.Г. От арбуза до тыквы. – Кайнар, 1989. – С. 272.
REFERENCES
1. Ludilov V.A. Pumpkins and squashes. Meaning, characteristics and spreading. – Volgograd, 1962. – p. 23
2. Applequist W.L., Avula B., Schaneberg B.T. Comparative fatty acid content of seeds of four Cucurbita species grown in a common (shared) garden // Journal of Food Composition and Analysis. – September-November 2006. – Volume 19. – Issues 6. – Р. 606-611.
3. Xanthopoulou M.N., Nomikos T., Fragopoulou E. Antioxidant and lipoxygenase inhibitory activities of pumpkin seed extracts // Food Research International. – June-July 2009. – Volume 42. – Issues 5-6. – Р. 641-646.
4. Procida G., Stancher B., Cateni F., Zacchigna M.J. Chemical composition and functional characterization of commercial pumpkin seed oil // Sci Food Agric. – 2013. – №93(5). – Р. 1035.
5. Lin K.H., Hsu C.Y., Huang Y.P., Lai J.Y., Hsieh W.B., Huang M.Y., Yang C.M., Chao P.Y. Chlorophyll-related compounds inhibit cell adhesion and inflammation in human aortic cells // Journal of Medicinal Food. – 2013 Oct. –16(10). – p.98
6. Gucaluck T.G. From Watermelon to Pumpkin. – Kainar, 1989. – p.272.
Как цитировать
Aytasheva, Z. G., Tagaev, K., Lebedeva, L. P., Djumabaeva, B. A., & Dauletbaeva, S. B. (2016). Способы отбора и выращивания селекционного материала для создания отечественной коллекции тыкв семейства Cucurbitaceae Juss. ҚазҰУ Хабаршысы. Биология сериясы, 63(1), 3–9. вилучено із https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/995
Шығарылым
Бөлім
Экспериментальная биология. Биолог-кие осн. генофонда и развитие науч. исслед. в обл. селек-генетич. исслед. с/х культур
