Бүйрек ауруына шалдыққан жасөспірімдердің биологиялық активті нүктелердің биофизикалық қасиетін зерттеу
164 53
Кілттік сөздер:
биологиялық активті нүктелер, биофизикалық қасиеттер, бүйрек динамикасы, жасөспірім, температура.Аннотация
Қазіргі кезде жоғарғы сынып оқушыларында бүйрек жетіспеушілігі өте жиі кездесуде. Бүйрек жетіспеушілігі кезінде негізінен бүйрек ұлпаларының жұмысы бұзылады, соның салдарынан зат алмасу кезінде іріктелген улы заттардың ағзадан шығарылуы баяулайды. Денсаулық сақтау қауымының негізгі мәселелеріне айналған бұл сұрақ біздің зерттеу жұмысымыздың өзектілігін көрсетеді. Өйткені ағзаның және мүшелердің физиологиялық күйіне диагностика жасауға бионүктелердің биофизикалық, физиологиялық көрсеткіштері жақсы ақпарат көзі болып табылады. Себебі биологиялық активті нүктелердің өздеріне тиесілі мүшелерінің физиологиялық күйіне тәуелді биофизикалық қасиеттері өзгеріске ұшырайтыны әдеби деректерден белгілі. Зерттеу жұмысына қалыпты және бүйрек ауруына шалдыққан оқушылар қатысты, олар екі топқа топтастырылды, бұл топтардағы оқушылардың ағза терісіндегі биологиялық активті нүктелердің температуралық көрсеткіштері зерттелді. Температуралық көрсеткіштерді тіркеу «Биотемп-2» аспабында орындалды. Зерттеу нысанына ағзаның тері бетіндегі адамның оң жақ және сол жақ бөліктерінде симметриялы орналасқан стандартты жүрек, өкпе, тоқ ішек, бүйрек, қуық, бауыр, көк бауыр меридиандарының ішінен биологиялық активті нүктелер жинақталып алынды. Алынған мәліметтер статистикалық өңдеуден өтті, Стьюденттің t- критериясы бойынша анықталды. Алынған нәтижелер бойынша қалыпты жағдайдағы және бүйрек ауруына шалдыққан оқушылардың оң жақ және сол жақ бионүктелердің температуралық көрсеткіштерінде аса айқындалған айырмашылық байқалмады. Қалыпты және патология топтарын салыстырғанда бүйрек, қуық, бауыр, көк бауыр, өкпе меридиандарының бионүктелерінде статистикалық сенімділікпен дәлелденген айырмашылық тіркелді. Сонымен, алынған мәліметтер бойынша бүйрек ауруының жоғарыда көрсетілген мүшелердің физиологиялық күйіне кері әсері тиетіні айқындалды.
Библиографиялық сілтемелер
1. Дмитриева НВ, Бурсикова НА, Лаврентьева ВМ (2010) Реализация программы «Здоровый ребенок» в условиях детского дошкольного образовательного учреждения. Российский педиатрический журнал. 3:50-51.
2. Баранов АА (2009) Научное направление подпрограммы «Здоровый ребенок» - практическому здравоохранению Российский педиатрический журнал. 2:53-54.
3. Сәтбаева ХҚ, Өтепбергенов АА., Нілдібаева ЖБ (2009) Адам физиологиясы: оқулық. – Алматы: Дәуір, ISBN: 978-6-10005 6563
4. Robyn Webber, David Tolley, James Lingeman. (2005) Kidney stones. Search date April Clin Evid 205.
5. Акшалова ЛМ (2009) Изучение показателей электропроводности корпоральных биоактивных точек кожи у разных возрастных групп людей. Актуальные вопросы современной биологии и биотехнологии. 59 республик. науч. конф. молодых ученых и студентов. Алматы. 138-139.
6. Иванов ВИ (2010) Акупунктура: новейший справочник. Эксмо. 448.
7. Тулеуханов СТ, Ефимов МЛ (2009) Хронобиология и хрономедицина. Монография. Алматы: Қазақ университеті. 203.
8. Тулеуханов СТ (2009) Хронобиология: теория и практика. Вестник КазГУ, серия биологическая. 2(10):3-7.
9. Шишелова ТИ, Малыгина ЮС, Нгуен СД (2012) Влияние шума на организм человека. Успехи современного естествознания. 8:14-15.
10. Тулеуханов СТ (2009) Биологические ритмы – фундаментальный закон живой природы Известия МО и Н РК. Серия биологическая и медицинская. 6(234):3-16.
11. Тopмaнoв НТ, Төлeyхaнoв CТ (2013) Aғзaлapдың қызмeтiн peттey жәнe бeйiмдeлy мeхaнизмдepi Oқy құpaлы. Aлмaты «Қaзaқ yнивepcитeтi. 38-39. ISBN: 878-05-12005-5
12. Төлeyхaнoв CТ, Тopмaнoв НТ (2010) Aдaм физиoлoгияcы Aлмaты. 192 -197. ISBN: 55-0225-99992
13. Сәтбаева ХҚ, Өтепбергенов АА, Нілдібаева ЖБ (2005) Адам физиологиясы: оқулық. Алматы: Дәуір. 63-69. ISBN: 978-6-100005 626
14. Геккера Г, Стивлинга А, Пьюкера Э. (2008) Иллюстрированный атлас акупунктуры. Биологически активные точки тела, ушей, триггерные зоны. М, АСТ, Астрель. 244.
15. Абылайханова НТ (2006) Қояндардың терісіндегі биоактивті нүктелердің электрөткізгіштік қасиеттерінің жылдың көктем мезгіліндегі қалыпты жағдайдағы және гипоксиядан кейінгі тәуліктік динамикасы ҚазҰАУ. Ізденістер, нәтижелер. 4:304-309.
16. Васильева ГС, Арзыкулов ЖА, Гончарова ТГ, Насырова АП, Фрязинова ТС (2003) Оценка современной структуры электропроводности БАТ у больных со злокачественными опухолями. Проблемы эволюции открытых систем. Алматы: Эверо.160-168.
17. Мустафин АМ (2010) Связь между биологически активными точками и психологическими функциями. Бюллетень экспериментальной биологии и медицины. 7:89-110.
18. Hobbs B (2009) Complementary Ther. Med. The application of electricity to acupuncture needles: A review of the current literature and research with a brief outline of the principles involved. 1:36-40.
19. Төлеусаринова АМ, Дүйсеғалиева ГИ, Құнанбай К, Төлеуханов СТ, Төлеусаринова СТ (2007) Шығыс медицинасы: оқу құралы. Алматы: Қазақ университеті. 148.
20. Елисеева ЮЮ (2006) Иглорефлексотерапия. Полный справочник. Эксмо. 608.
References
1. Dmitrieva NV, Bursikova NA, Lavrent'eva VM (2010) Implementation of the program "Healthy Child" in a preschool educational institution. Russian Journal of Pediatrics. [Relizatsiya programmа "Zdorvy rebenоk" v usloviyah detskogo doshkolnogo obrazіvatelnogo uchrezhdeniya.]. Rossiyskiy padiatrichesky zhurnal. 3:50-51.(In Russian)
2. Baranov AA (2009) Scientific direction of the subprogram "Healthy Child" - practical health. Russian Journal of Pediatrics. [Nauchnoe napravlenie podprogrammy "Zdorovyy rebenok" - prakticheskomu zdravoohraneniyu] Rossiyskiy pediatricheskiy zhurnal.2:53-54. (In Russian)
3. Satbaeva HK, Otepbergenov AA, Nіldіbaeva JB (2009) Human physiology. Almaty Dauіr. [Adam fiziologiyasy: okulyk.] ISBN: Almaty Dauіr. 978-6-10005 6563 (In Russian)
4. Robyn Webber, David Tolley, James Lingeman. (2005) Kidney stones. Search date April Clin Evid 205;
5. Akshalova LM (2009) The study of the electrical conductivity performance corporal biologically active points of the skin in different age groups of people. Actual problems of modern biology and biotechnology. [Izuchenie pokazateley elektroprovodnosti korporalnyh bioaktivnyh tochek kozhi u raznyh vozrastnyh grupp lyudey. Aktualnye voprosy sovremennoy biologii i biotehnologii]. 59 respublik. scientific. Conf. molodyh uchenyh i studentov. Almaty.138-139. (In Russian)
6. Ivanov VK (2010) Acupuncture: new reference. Eksmo. [Acupuncture: noveyshiy spravochnik.] Eksmo. 448 (In Russian)
7. Tuleuhanov ST, Efimov ML (2000) Chronobiology and chronomedicine monograph. Almaty: Kazakh University. [Hronobiologi i hronomeditsina. Monograph.] Almaty: Kazakh Universitet. 203. (In Russian)
8. Tuleuhanov ST (2009) Chronobiology: Theory and Practice. biology series. [Chronobiology: teoriya i praktika.] Bulletin of KSU, seriya biologicheskaya, 2(10):3-7. (In Russian)
9. Shishelova TI, Malygina YS, Nguyen XD (2012) [VLIYaNIE ShUMA NA ORGANIZM ChELOVEKA] Uspehi sovremennogo estestvoznaniya. 8:14-15. (In Russian)
10. Tuleuhanov ST (2009) Biological rhythms - a fundamental law of nature [Biologicheskie ritmy - fundamentalnyy zakon zhivoy prirody] Izvestiya MO i H RK. Seriya biologicheskaya i meditsinskaya. 6(234):3-16. (In Russian)
11. Topmanov NT, Tuleyhanov S (2013) [Agzalapdyn kyzmetin pettey zhane beyimdely mehanizmderi] Oky kuraly. Almaty "Kazakh universiteti. 38-39 ISBN: 878-05-12005-5 (In Russian)
12. Toleyhanov ST, Topmanov NT (2010) Human fiziological. Almaty. [Adam fiziologiyacy] Almaty.192 -197 ISBN: 55-0225-99992 (In Russian)
13. Satbaeva NK, Otepbergenov AA, Nіldіbaeva JB, (2005) Human physiology. Almaty Dauіr. [Adam fiziologiyasy: okulyk]. - Almaty Dauіr. 112 ISBN: 978-6-100005 663 (In Russian)
14. Hecker G, Stivlinga A, Pyukera E (2008) Illyustrirovannyy atlas akupunktury. Biologicheski aktivnye tochki tela, ushey, triggernye zony / - M .: AST: Astrel. 244 (In Russian)
15. Abylayhanova NT (2009) Daily dynamics after hypoxia and normal spring period, the electrical conductivity properties of biologically active points of the skin of a rabbit. KazakhNU. Search and outputting. [Koyandardyn terіsіndegі bioaktivtі nүktelerdіn elektrotkіzgіshtіk kasietterіnіn zhyldyn koktem mezgіlіndegі қalypty zhagdaydagy zhane gipoksiyadan keyіngі taulіktіk dinamikasy] KazNU. Іzdenіster, natizheler. 4:304-309. (In Russian)
16. Vasiliev GS., Arzykulov JA, Goncharova TG, Nasyrova AP, Fryazinova TS (2003) Evaluation of the modern structure of the electrical conductivity of BAP in patients with malignant tumors. Problems of evolution of open systems. Almaty. Avery. [Otsenka sovremennoy struktury elektroprovodnosti BAT u bolnyh so zlokachestvennymi opuholyami] Problemy evolyutsii otkrytyh sistem. Almaty: Avery. 160-168. (In Russian)
17. Mustafin AM (2010) The relationship between the biologically active points and psychological functions. Bulletin of Experimental Biology and Medicine. [Svyaz mezhdu biologicheski aktivnymi tochkami i psihologicheskimi funktsiyami] Byulleten eksperimentalnoy biologii i meditsiny. 7:100-105. (In Russian)
18. Hobbs B (1999) Complementary Ther. Med. The application of electricity to acupuncture needles: A review of the current literature and research with a brief outline of the principles involved. 1:36-40. (In Russian)
19. Toleusarinova AM, Duysegalieva GI, Kunanbay K, Toleuhanov ST, Toleusarinova ST (2007) Oriental medicine textbook. Almaty: Kazakh University. [Vostochnaya meditsina: uchebnik]. - Almaty: Kazakh Universitet. 148 (In Russian)
20. Eliseeva YY (2006) Acupuncture. Full directory. Eksmo. [Iglorefleksoterapiya. Polnyy spravochnik ] Eksmo. 608. (In Russian)
2. Баранов АА (2009) Научное направление подпрограммы «Здоровый ребенок» - практическому здравоохранению Российский педиатрический журнал. 2:53-54.
3. Сәтбаева ХҚ, Өтепбергенов АА., Нілдібаева ЖБ (2009) Адам физиологиясы: оқулық. – Алматы: Дәуір, ISBN: 978-6-10005 6563
4. Robyn Webber, David Tolley, James Lingeman. (2005) Kidney stones. Search date April Clin Evid 205.
5. Акшалова ЛМ (2009) Изучение показателей электропроводности корпоральных биоактивных точек кожи у разных возрастных групп людей. Актуальные вопросы современной биологии и биотехнологии. 59 республик. науч. конф. молодых ученых и студентов. Алматы. 138-139.
6. Иванов ВИ (2010) Акупунктура: новейший справочник. Эксмо. 448.
7. Тулеуханов СТ, Ефимов МЛ (2009) Хронобиология и хрономедицина. Монография. Алматы: Қазақ университеті. 203.
8. Тулеуханов СТ (2009) Хронобиология: теория и практика. Вестник КазГУ, серия биологическая. 2(10):3-7.
9. Шишелова ТИ, Малыгина ЮС, Нгуен СД (2012) Влияние шума на организм человека. Успехи современного естествознания. 8:14-15.
10. Тулеуханов СТ (2009) Биологические ритмы – фундаментальный закон живой природы Известия МО и Н РК. Серия биологическая и медицинская. 6(234):3-16.
11. Тopмaнoв НТ, Төлeyхaнoв CТ (2013) Aғзaлapдың қызмeтiн peттey жәнe бeйiмдeлy мeхaнизмдepi Oқy құpaлы. Aлмaты «Қaзaқ yнивepcитeтi. 38-39. ISBN: 878-05-12005-5
12. Төлeyхaнoв CТ, Тopмaнoв НТ (2010) Aдaм физиoлoгияcы Aлмaты. 192 -197. ISBN: 55-0225-99992
13. Сәтбаева ХҚ, Өтепбергенов АА, Нілдібаева ЖБ (2005) Адам физиологиясы: оқулық. Алматы: Дәуір. 63-69. ISBN: 978-6-100005 626
14. Геккера Г, Стивлинга А, Пьюкера Э. (2008) Иллюстрированный атлас акупунктуры. Биологически активные точки тела, ушей, триггерные зоны. М, АСТ, Астрель. 244.
15. Абылайханова НТ (2006) Қояндардың терісіндегі биоактивті нүктелердің электрөткізгіштік қасиеттерінің жылдың көктем мезгіліндегі қалыпты жағдайдағы және гипоксиядан кейінгі тәуліктік динамикасы ҚазҰАУ. Ізденістер, нәтижелер. 4:304-309.
16. Васильева ГС, Арзыкулов ЖА, Гончарова ТГ, Насырова АП, Фрязинова ТС (2003) Оценка современной структуры электропроводности БАТ у больных со злокачественными опухолями. Проблемы эволюции открытых систем. Алматы: Эверо.160-168.
17. Мустафин АМ (2010) Связь между биологически активными точками и психологическими функциями. Бюллетень экспериментальной биологии и медицины. 7:89-110.
18. Hobbs B (2009) Complementary Ther. Med. The application of electricity to acupuncture needles: A review of the current literature and research with a brief outline of the principles involved. 1:36-40.
19. Төлеусаринова АМ, Дүйсеғалиева ГИ, Құнанбай К, Төлеуханов СТ, Төлеусаринова СТ (2007) Шығыс медицинасы: оқу құралы. Алматы: Қазақ университеті. 148.
20. Елисеева ЮЮ (2006) Иглорефлексотерапия. Полный справочник. Эксмо. 608.
References
1. Dmitrieva NV, Bursikova NA, Lavrent'eva VM (2010) Implementation of the program "Healthy Child" in a preschool educational institution. Russian Journal of Pediatrics. [Relizatsiya programmа "Zdorvy rebenоk" v usloviyah detskogo doshkolnogo obrazіvatelnogo uchrezhdeniya.]. Rossiyskiy padiatrichesky zhurnal. 3:50-51.(In Russian)
2. Baranov AA (2009) Scientific direction of the subprogram "Healthy Child" - practical health. Russian Journal of Pediatrics. [Nauchnoe napravlenie podprogrammy "Zdorovyy rebenok" - prakticheskomu zdravoohraneniyu] Rossiyskiy pediatricheskiy zhurnal.2:53-54. (In Russian)
3. Satbaeva HK, Otepbergenov AA, Nіldіbaeva JB (2009) Human physiology. Almaty Dauіr. [Adam fiziologiyasy: okulyk.] ISBN: Almaty Dauіr. 978-6-10005 6563 (In Russian)
4. Robyn Webber, David Tolley, James Lingeman. (2005) Kidney stones. Search date April Clin Evid 205;
5. Akshalova LM (2009) The study of the electrical conductivity performance corporal biologically active points of the skin in different age groups of people. Actual problems of modern biology and biotechnology. [Izuchenie pokazateley elektroprovodnosti korporalnyh bioaktivnyh tochek kozhi u raznyh vozrastnyh grupp lyudey. Aktualnye voprosy sovremennoy biologii i biotehnologii]. 59 respublik. scientific. Conf. molodyh uchenyh i studentov. Almaty.138-139. (In Russian)
6. Ivanov VK (2010) Acupuncture: new reference. Eksmo. [Acupuncture: noveyshiy spravochnik.] Eksmo. 448 (In Russian)
7. Tuleuhanov ST, Efimov ML (2000) Chronobiology and chronomedicine monograph. Almaty: Kazakh University. [Hronobiologi i hronomeditsina. Monograph.] Almaty: Kazakh Universitet. 203. (In Russian)
8. Tuleuhanov ST (2009) Chronobiology: Theory and Practice. biology series. [Chronobiology: teoriya i praktika.] Bulletin of KSU, seriya biologicheskaya, 2(10):3-7. (In Russian)
9. Shishelova TI, Malygina YS, Nguyen XD (2012) [VLIYaNIE ShUMA NA ORGANIZM ChELOVEKA] Uspehi sovremennogo estestvoznaniya. 8:14-15. (In Russian)
10. Tuleuhanov ST (2009) Biological rhythms - a fundamental law of nature [Biologicheskie ritmy - fundamentalnyy zakon zhivoy prirody] Izvestiya MO i H RK. Seriya biologicheskaya i meditsinskaya. 6(234):3-16. (In Russian)
11. Topmanov NT, Tuleyhanov S (2013) [Agzalapdyn kyzmetin pettey zhane beyimdely mehanizmderi] Oky kuraly. Almaty "Kazakh universiteti. 38-39 ISBN: 878-05-12005-5 (In Russian)
12. Toleyhanov ST, Topmanov NT (2010) Human fiziological. Almaty. [Adam fiziologiyacy] Almaty.192 -197 ISBN: 55-0225-99992 (In Russian)
13. Satbaeva NK, Otepbergenov AA, Nіldіbaeva JB, (2005) Human physiology. Almaty Dauіr. [Adam fiziologiyasy: okulyk]. - Almaty Dauіr. 112 ISBN: 978-6-100005 663 (In Russian)
14. Hecker G, Stivlinga A, Pyukera E (2008) Illyustrirovannyy atlas akupunktury. Biologicheski aktivnye tochki tela, ushey, triggernye zony / - M .: AST: Astrel. 244 (In Russian)
15. Abylayhanova NT (2009) Daily dynamics after hypoxia and normal spring period, the electrical conductivity properties of biologically active points of the skin of a rabbit. KazakhNU. Search and outputting. [Koyandardyn terіsіndegі bioaktivtі nүktelerdіn elektrotkіzgіshtіk kasietterіnіn zhyldyn koktem mezgіlіndegі қalypty zhagdaydagy zhane gipoksiyadan keyіngі taulіktіk dinamikasy] KazNU. Іzdenіster, natizheler. 4:304-309. (In Russian)
16. Vasiliev GS., Arzykulov JA, Goncharova TG, Nasyrova AP, Fryazinova TS (2003) Evaluation of the modern structure of the electrical conductivity of BAP in patients with malignant tumors. Problems of evolution of open systems. Almaty. Avery. [Otsenka sovremennoy struktury elektroprovodnosti BAT u bolnyh so zlokachestvennymi opuholyami] Problemy evolyutsii otkrytyh sistem. Almaty: Avery. 160-168. (In Russian)
17. Mustafin AM (2010) The relationship between the biologically active points and psychological functions. Bulletin of Experimental Biology and Medicine. [Svyaz mezhdu biologicheski aktivnymi tochkami i psihologicheskimi funktsiyami] Byulleten eksperimentalnoy biologii i meditsiny. 7:100-105. (In Russian)
18. Hobbs B (1999) Complementary Ther. Med. The application of electricity to acupuncture needles: A review of the current literature and research with a brief outline of the principles involved. 1:36-40. (In Russian)
19. Toleusarinova AM, Duysegalieva GI, Kunanbay K, Toleuhanov ST, Toleusarinova ST (2007) Oriental medicine textbook. Almaty: Kazakh University. [Vostochnaya meditsina: uchebnik]. - Almaty: Kazakh Universitet. 148 (In Russian)
20. Eliseeva YY (2006) Acupuncture. Full directory. Eksmo. [Iglorefleksoterapiya. Polnyy spravochnik ] Eksmo. 608. (In Russian)
Жүктелулер
Как цитировать
Tolenova, K. D., Kulbaeva, M. S., Tuleukhanov, S. T., Shvetsova, E. V., Atanbaeva, G. K., Abdіgappar A. E., & Kamzakyzy, S. (2016). Бүйрек ауруына шалдыққан жасөспірімдердің биологиялық активті нүктелердің биофизикалық қасиетін зерттеу. ҚазҰУ Хабаршысы. Биология сериясы, 66(1), 98–105. вилучено із https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/1165
Шығарылым
Бөлім
ФИЗИОЛОГИЯ ЧЕЛОВЕКА И ЖИВОТНЫХ
