Қазақ этникалық тобындағы әйелдердің фолат циклінің полиморфты гендерінің жүктіліктің асқынуларымен ассоциациясы
DOI:
https://doi.org/10.26577//eb.2020.v82.i1.09Аннотация
Фолат циклінің полиморфты гендерін көптеген аурулар, соның ішінде, жүктіліктің асқыну жағдайлары барысында зерттеу қазіргі заманғы биомедицинаның маңызды мәселесі болып саналады. Жүктілік ауытқулары (тәуекел тобы - 196 жүкті әйел) және қалыпты жүктілік барысында (бақылау тобы - 198 жүкті әйел) қазақ этникалық әйелдер тобындағы фолат циклінің MTR, MTRR, MTHFR гендерінің полиморфизмі бойынша зертеу жүргізілді. Тәуекел тобындағы әйелдерде алғашқы екі жүктіліктері өздігінен түсік тастаумен үзілген және анамнездерінде преэклампсия, эклампсия және т.б. акушерлік асқынулар байқалған. Бақылау тобындағы әйелдерде алғашқы екі немесе одан да көп жүктіліктері қалыпты босанумен аяқталды және анамнезінде жүктілік асқыну жағдайлары мүлдем болмаған. Зерттеу "оқиға - бақылау" әдісі арқылы жүргізілді. Зерттеу нысаны веналық қан лейкоциттерінен бөлінген ДНҚ болды. Арнайы праймерлерді қолдану арқылы RealTime барысында ПТР-талдау әдісімен гендердің полиморфизмі зерттелді. Software GraphPad InstatTM бағдарламасы бойынша статистикалық талдау жүргізілді. Жүктіліктің асқынуларымен генотиптер мен аллельдердің байланысын анықтау үшін мүмкіндік қатынасы OR (95%CI) көрсеткіші бойынша тұқым қуалаудың 4 моделі қарастырылды. Сонымен бірге осы гендердің әртүрлі үйлесім варианттарының патологиямен ассоцияциясы анықталды. Тұқым қуалаудың рецессивті моделі бойынша фолат циклі гендерінің генотиптері келесі нәтижелерге ие болды: MTR гені бойынша χ2=2,611, p=0,106, A/A генотипінің OR=1,41 (0,93-2,13); A/G+G/G генотиптерінің OR=0,71 (0,47-1,08); MTRR гені бойынша χ2 =3,310 p=0,068, A/A генотипінің OR=0,66 (0,42-1,02); A/G+G/G генотиптерінің OR=1,51 (0,98-2,33); MTHFR гені бойынша χ2 =0,641, p=0,423, A/A генотипінің OR=0,85 (0,57-1,26); А/G+G/G генотиптерінің OR=1,18 (0,79-1,75) құрады. Басқа тұқым қуалау модельдері бойынша жүктілігі асқынған және бақылау тобындағы әйелдердің фолат цикл гендерінің полиморфты нұсқаларының таралу жиілігі және әртүрлі үйлесім варианттарының патологиямен ассоцияциясы бойынша статистикалық мәнді айырмашылық анықталған жоқ. Зерттеу нәтижелері қазақ этникалық тобындағы әйелдердің жүктіліктің асқынуларының қалыптасуында фолат циклі гендерінің полиморфизмінің маңызды рөл атқармауының мүмкіндігін болжайды.
Түйін сөздері: жүктіліктің асқынулары, фолат циклінің гендері, гендер полиморфизмі.
Библиографиялық сілтемелер
2. Crider K.S., Yang T.P., Berry R.J., Bailey L.B. (2012) Folate and DNA methylation: a review of molecular mechanisms and the evidence for folate’s role. Adv Nutr., no. 3(1), pp. 21–38.
3. Fetisova I.N., Lipin M.A., Poljakov A.V. (2007) Polimorfizm genov folatnogo obmena i bolezni cheloveka [Polymorphism of folate metabolism and human disease]. Vestnik novyh medicinskih tehnologij., no.1, pp. 23–28. (In Russian)
4. Pietrzik K, Bailey L, Shane B (2010) Folic acid and L-5-methyltetrahydrofolate: comparison of clinical pharmacokinetics and pharmacodynamics. Clin. Pharmacokinet.,vol. 49, no. 8, pp. 535–548.
5. Lucock M (2000) Folic acid: nutritional biochemistry, molecular biology, and role in disease processes. Mol. Genet. Metab., vol. 71, no. 1–2, pp. 121–138.
6. Dobrohotova Ju.Je., Suhih G.T., Dzhobava Je.M. (2004) Gipergomocisteinemija i geneticheskie formy trombofilii v geneze nerazvivajushhejsja beremennosti [Hyperhomocysteinemia and genetic forms of thrombophilia in the genesis of non-developing pregnancy]. Akusherstvo i ginekologija., no. 3, pp. 53-57. (In Russian)
7. Belik T.V., Derevjanchuk E.G. (2010) Issledovanie chastot polimorfnyh allelej genov folatnogo cikla u materej s jembrional'noj poterej ploda [Investigation of the frequencies of polymorphic alleles of folate cycle genes in mothers with fetal loss]. Valeologija., no. 4, pp. 31-33. (In Russian)
8. Datebase OMIM, Online Mendelian Inheritance in Man. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez
9. Fekete K, Berti C, Trovato M. (2012) Effect of folate intake on health outcomes in pregnancy: a systematic review and meta-analysis on birth weight, placental weight and length of gestation. Nutr. J., vol. 11, pp. 75–86.
10. De Wals P., Tairou F., Van Allen M.I. (2007) Reduction in neural-tube defects after folic acid fortification in Canada. N. Engl. J. Med., vol. 357, no. 2, pp. 135–142.
11. Blencowe H., Cousens S., Modell B. (2010) Folic acid to reduce neonatal mortality from neural tube disorders. Int. J. Epidemiol., vol. 39, no.1, pp. 110–121.
12. Kim M.W., Hong S.C., Choi J.S. (2012) Homocysteine, folate and pregnancy outcomes. J. Obstet. Gynaecol., vol. 32, no. 6, pp. 520–524.
13. Livrinova V., Lega M.H., Dimcheva A.H., Samardziski I., Isjanovska R. (2015) Factor V Leiden, Prothrombin and MTHFR Mutation in Patients with Preeclamsia, Intrauterine Growth Restriction and Placental Abruption. Open Access Maced J Med Sci., vol. 4, no.3, pp. 590-594.
14. Karata S., Aydin Y., Ocer F., Buyru A., Balci H. (2012) Hereditary thrombophilia, anti-beta 2 glycoprotein 1 IgM, and anti-annexin V antibodies in recurrent pregnancy loss. American Journal Of Reproductive Immunology., vol. 67, pp. 251-255.
15. Mamedalieva N.M., Aimbetova A.R. (2011) Gipergomocisteinemija i polimorfizm genov folatnogo obmena v geneze nerazvivajushhejsja beremennosti I trimestra [Hyperhomocysteinemia and polymorphism of folate metabolism genes in the genesis of non-developing pregnancy of the first trimester]. Reproduktivnaja medicina., no. 3-4 (08-09). pp. 69-71. (In Russian)
16. Jedrychowski W, Maugeri U (2000) Epidemiologic Methods in Studing Chronic Diseases Teachning Manual. A handbook sponsored by the International Center for Studies and research in Biomedicine in Luxembourg., pp. 245-247.
17. Incebiyik A. (2014) Prevalence of thromogenic gene mutations in women with recurrent miscarriage: a retrospective study of 1,507 patients. Obstet. Gynecol. Sci., no. 57 (6), pp. 513–517.
18. Dutra CG. (2014) Lack of association between thrombophilic gene variants and recurrent pregnancy loss. Hum. Fertil (Camb)., no.17 (2), pp. 99–105.
19. Lino FL. (2015) Thrombophilic mutations and polymorphisms, alone or in combination, and recurrent spontaneous abortion. Clin. Appl. Thromb. Hemost., no. 21 (4), pp. 365–372.
20. Hubacek JA. (2015) Association of MTHFR genetic variants C677T and A1298C on predisposition to spontaneous abortion in Slavonic population. Clin. Chim. Acta., no. 440, pp. 104–107.
21. Isaoglu U. (2014) The association between inherited thrombophilia and recurrent pregnancy loss in Turkish women. Clin. Exp. Obstet. Gynecol., no. 41 (2), pp. 177–181.
22. Yildiz G. (2012) Inherited thrombophilia with recurrent pregnancy loss in Turkish women – a real phenomenon? Ginekol. Pol., no.83 (8), pp. 598–603.
23. Settin A. (2011) Methylenetetrahydrofolatereductase gene polymorphisms in Egyptian women with unexplained recurrent pregnancy loss. Genet. Test Mol Biomarkers., no. 15 (12), pp. 887–892.
24. Kim SY. (2011) Association between MTHFR 1298A>C polymorphism and spontaneous abortion with fetal chromosomal aneuploidy. Am. J. Reprod. Immunol., vol. 66, no. 4, pp. 252-258.
25. Slezak R, Łaczmański Ł (2011) The role of 1691G>A (Leiden) mutation in Factor V gene, 20210G>A in prothrombin gene and 677C>T in MTHFR gene in etiology of early pregnancy loss. Ginekol. Pol., no.6, pp. 446-450.
26. Kobashi G., Kato E.H., Morikawa M., Shimada S., Ohta K., Fujimoto S., Minakami H., Yamada H. (2005) MTHFR C677T Polymorphism and factor V Leiden mutation are nor associated with recurrent spontaneous abortion of unexplained etiology in Japanese women. Semin Thromb Hemost., no. 31, pp. 266-271.
27. Cao Y. (2013) Association study between methylenetetrahydrofolate reductase polymorphisms and unexplained recurrent pregnancy loss: a meta-analysis. Gene., vol. 514, no. 2, pp. 105-111.
28. Demchenko N.S. (2015) Ocenka roli polimorfizma genov folatnogo cikla i angiogeneza pri nerazvivajushhejsja beremennosti [Assessment of the role of folate cycle gene polymorphism and angiogenesis in non-developing pregnancy]. Avtoref. dis. kand. med. nauk., pp. 23. (In Russian)
29. Guo QN (2012) Association of methionine synthase reductase gene polymorphism with unexplained recurrent spontaneous abortion. Zhonghua Fu Chan Ke Za Zhi., no.10, pp. 742-746.
