ӨСІМДІКТЕРДІҢ БИОӘРТҮРЛІЛІГІН САҚТАУ БОЙЫНША ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ ТӘЖІРИБЕСІ

Авторлар

  • М. Бакытжанова Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан https://orcid.org/0009-0006-1255-2971
  • К.Х. Махмудова Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан https://orcid.org/0000-0003-0926-8196
  • А.У. Туякбаева Л.Н. Гумилёв атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана, Қазақстан https://orcid.org/0000-0001-5654-7273

DOI:

https://doi.org/10.26577/bb2025104314

Кілттік сөздер:

өсімдік, табиғатты қорғау, биоәртүрлілік, қоршаған орта, экожүйе

Аннотация

Бұл зерттеудің өзектілігі экологиялық сын-қатерлер жағдайында өсімдіктердің әртүрлілігін сақтаудың рөлін түсіну қажеттілігінен туындайды және Scopus (1973-2024 жылдар) мәліметтер базасындағы жарияланымдар санының статистикалық өсуінен көрінеді, онда "conservation" және "biodiversity" сұраныстары бойынша 44 334 жұмыс табылды. Мақсат-флораны қорғауға арналған халықаралық ғылыми салада қалыптасқан негізгі тенденциялар мен бағыттарды анықтау. Әдістеме басылымдарды жинауға және статистикалық өңдеуге, сондай-ақ зерттеулердің таралу динамикасын анықтауға және әртүрлі ғылыми пәндер мен институттардың үлестерін бағалауға мүмкіндік беретін талдаудың сандық түрлерін жүргізуге негізделген. Жұмыстың теориялық маңыздылығы түрлерді сақтаудың экожүйелік тәсілдері, зерттеулердің пәнаралық сипаты және жаһандық ғылыми кооперация туралы ғылыми білімді жүйелеу болып табылады. Зерттеудің практикалық маңыздылығы табиғатты қорғау стратегияларын түзету, ресурстық жоспарларды оңтайландыру және халықаралық ынтымақтастықты қалыптастыру үшін алынған нәтижелерді пайдалану мүмкіндігімен анықталады. Нәтижелер ғылыми қызығушылықтың айтарлықтай өсуін көрсетеді, бұл ғылыми жарияланымдар санының тұрақты өсуімен расталады, әсіресе ХХ ғасырдың аяғынан бастап қазіргі уақытқа дейін байқалады. Нәтижелер өсімдіктердің биоәртүрлілігін жаһандық деңгейде ұзақ мерзімді қолдау ісінде ғылыми қауымдастықтың, үкіметтік құрылымдардың және қоғамның кешенді көзқарасы мен бірлескен күш-жігерінің маңызды маңыздылығын көрсетеді.

Авторлардың биографисы

М. Бакытжанова, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан

Phd докторанты, Абай атындағы қазақ Ұлттық Педагогикалық Университеті, Биология Кафедрасы ( Алматы, Қазахстан, e-mail:maral.bakytzhanova@mail.ru)

К.Х. Махмудова, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан

Биология ғылымдарының кандидаты, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің аға оқытушысы,  «Ботаника және фитоинтродукция институты» ШЖҚ РМК Тұқым банкі зертханасының жетекші ғылыми қызметкері, ҚР ОБСЕМ(Алматы, Қазақстан, е-mail:  carinamakhmudova2015@gmail.com).

А.У. Туякбаева, Л.Н. Гумилёв атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана, Қазақстан

Биология ғылымдарының кандидаты, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, биотехнология және микробиология кафедрасының қауымдастырылған профессоры (Астана, Казахстан, е-mail: akmaral.t@inbox.ru)

Как цитировать

Бакытжанова, М., Махмудова K. ., & Туякбаева A. . (2025). ӨСІМДІКТЕРДІҢ БИОӘРТҮРЛІЛІГІН САҚТАУ БОЙЫНША ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ ТӘЖІРИБЕСІ. ҚазҰУ Хабаршысы. Биология сериясы, 104(3), 182–199. https://doi.org/10.26577/bb2025104314