Ақмола облысы Зеренді ауданы аймағы флорасының түрлік құрамы
460 125
Кілттік сөздер:
флора, класс, тұқымдас, туыс, түр, систематикалық талдау, гербарий,Аннотация
Бұл жұмыста Ақмола облысы Зеренді ауданы аймағының флорасында кездескен өсімдіктер түрлеріне систематикалық талдау жүргізілген. Зерттелген аймақтың флорасында 41 тұқымдасқа, 108 туысқа жататын өсімдіктердің 136 түрі анықталған. Аталған аймақтың флорасы Pinophyta 1 түрін немесе жалпы түрлер санының 0,73%-ын, Қосжарнақтылар (Magnolopsida) класының 115 түрін немесе 84,56%-ын және Даражарнақтылар (Liliopsidae) класының 20 түрін немесе 14,71% -ын қамтыған. Magnolopsida класында жалпы түр саны бойынша бірінші орынды Asteraceae (25 түр немесе 21,74%); екінші орынды Rosaceae (14 түр немесе 12,17%); үшінші орынды Fabaceae (11 түр немесе 9,56%) тұқымдасы алады. Liliopsidae класында жалпы түр саны бойынша бірінші орынды Poaceae (10 түр немесе 50%); екінші орынды Juncaceae Juss. (4 түр немесе 20%); үшінші орынды Liliaceae Juss. тұқымдасы (2 түр немесе 10%) алады. Зерттелген аймақ флорасы тіршілік формаларына байланысты ағаштар - 3 түр, бұталар - 8 түр, жартылай бұталар – 7 түр, шөптесін өсімдіктер – 118 түрді біріктіретіні анықталды. Өсімдіктердің тіршілік формалары бойынша кездесуін мынадай қатар бойынша көрсетуге болады: көпжылдық шөптесін өсімдіктер (92 түр), біржылдық шөптесін өсімдіктер (20 түр), бұталар (8 түр), жартылай бұталар (7 түр), екіжылдық шөптесін өсімдіктер (6 түр), ағаштар (3 түр). Тіршілік формаларының зерттеу сараптамасы бойынша Ақмола облысы Зеренді ауданы аймағы өсімдіктерінің жасына қарай өзгеруі поликарпты (80,88%) және монокарпты (19,12%) түрлері анықталды. Зерттелген аймақта поликарпты өсімдіктер басым келеді.Библиографиялық сілтемелер
Әдебиеттер
1. Иващенко А.А. Қазақстанның өсімдіктер әлемі. – Алматы: Алматыкітап, 2004. – 176 б.
2. Быков Б.А. Геоботанические и флористические исследования в Казахстане. В сб.: Ботаника в Казахстане. – Алма-Ата: Наука КазССР, 1959. – С. 7–18.
3. Кукенов М.К. Ботаническое ресурсоведение Казахстана. – Алматы: Ғылым, 1999. – 160 с.
4. Голоскоков В.П. Гербарий и флористическая изученность Казахстана. В сб.: Материалы к флоре и растительности Казахстана. – Алма-Ата, 1961. – Т. 11. – С. 3–22.
5. Карамышева З.В., Рачковская Е.И. Ботаническая география степной части Центрального Казахстана. – Л.: Наука, 1973. – 279 с.
6. Демина О.М. Пойменные луга Ишима. В сб.: Ботанические исследования в Казахстане. – Алма-Ата : Наука, 1964. – Т. 18. – С. 55–77.
7. Горчаковский П.Л. Лесные оазисы Казахского мелкосопочника. – М.: Наука, 1987. – 160 с.
8. Эфирномасличные растения Казахстана и их рациональное использование / Академия наук Казахской ССР, Институт ботаники ; отв. ред. П. М. Мырзакулов. АлмаАта : Наука Казахской ССР, 1990. 143 с.
9. Ситпаева Г.Т. Анализ флоры Тургайского прогиба : автореф. дисс. канд. биол. наук. – Алматы, 1998. – 25 с.
10. Егеубаева Р.А. Эфирномасличные растения Юго-Востока Казахстана и пути их рационального использования : автореф. дис. докт. биол. наук. – Алматы, 2003. – 49 с.
11. Мырзагалиева А.Б. Растительные ресурсы Калбинского хребта : автореф. дис. канд. биол. наук. – Алматы, 2003. – 27 с.
12. Утебеков Қ.И. Қазақстан Алтайының сарғалдақтар (Ranunculaceae Juss.) тұқымдасы : автореф. дис. биол. ғылым. канд. – Алматы, 2006. – 20 б.
13. Инелова З.А. Анализ флоры долины среднего и нижнего течения р. Иле : автореф. дисс. кан. биол. наук – Алматы, 2009. – 21 с.
14. Жумадилов Б.З. Анализ флоры Ертысского флористического округа Восточно-Казахстанской степной провинции : автореф. дисс. кан. биол. наук. – Алматы, 2010. – 25 с.
15. Ситпаева Г.Т. Злаки Заволжско-Казахстанской степной провинции (систематический состав, экология, география) : автореф. дис. докт. биол. наук. – Алматы, 2010. – 48 с.
16. Ақмола облысы : Энциклопедия. – Алматы : «Қазақ энциклопедиясы» ЖСШ, 2009. – Б. 303–305.
17. Толмачев А.И. Методы сравнительной флористики и проблемы флорогенеза. – Новосибирск : Наука, 1986. – 192 с.
18. Скворцов А.К. Гербарий. Пособие по методике и технике. – М. : Наука, 1977. – 199 с.
19. Флора Казахстана. – Алма-Ата : Изд-во Академии Наук Казахской ССР, 1956–1966. – Т. І–ІХ.
20. Байтенов М.С. Флора Казахстана. – Алматы : Ғылым, 1999. – Т. 1–2.
21. Тахтаджян А.Л. Основы эволюционной морфологии покрытосеменных. – Л. : Наука, 1964. – 235 с.
22. Тахтаджян А.Л. Происхождение и расселение цветковых растений. – Л. : Наука, 1970. – 147 с.
23. Тахтаджян А.Л. Флористические области Земли. – Л. : Наука, 1978. – 248 с.
24. Серебряков И.Г. Экологическая морфология растений. – М.: Высшая школа, 1962. – 378 с.
25. Czerepanov S.K. Vascular plants of Russia and adjacent states (the former USSR). 1995. – 516 с.
26. Арыстанғалиев С.А., Рамазанов Е.Р. Қазақстан өсімдіктері. – Алма-Ата : Ғылым, 1977. – 288 б.
Referenses
1. Ivashchenko AA (2004) Vegetable world of Kazakhstan [Qazaqstanny'nh o'sіmdіkter a'lemі]. Almaty'kіtap, Almaty, Kazakhstan. (In Kazakh). ISBN: 9965-24-194-5.
2. Bykov BA (1959) Geobotanical and floristic researches in Kazakhstan. Botany in Kazakhstan [Geobotanicheskie i floristicheskie issledovaniia v Kazakhstane. Botanika v Kazakhstane]. Nauka KazSSR, Alma-Ata, Kazakhstan. (In Russian).
3. Kukenov MK (1999) Botanical resources of Kazakhstan [Botanicheskoe resursovedenie Kazakhstana]. Ghy'ly'm, Almaty, Kazakhstan. (In Russian). ISBN: 562802497Х : Б.
4. Goloskokov VP (1961) Herbarium and floristic study of Kazakhstan. Materials to flora and vegetation of Kazakhstan [Gerbarii i floristicheskaia izuchennost' Kazakhstana. Materialy k flore i rastitel'nosti Kazakhstana] 11: 3–22. (In Russian).
5. Karamysheva ZV, Rachkovskaia EI (1973) Botanical geography of the Central Kazakhstan steppe zone [Botanicheskaia geografiia stepnoi chasti Tsentral'nogo Kazakhstana]. Nauka, Leningrad, Russia. (In Russian).
6. Demina OM (1964) Inundated meadows of Ishim. Botanical researches in Kazakhstan [Poimennye luga Ishima. Botanicheskie issledovaniia v Kazakhstane] 18: 55–77 (In Russian).
7. Gorchakovskii PL (1987) Forest oases of the Kazakh shallow hills [Lesnye oazisy Kazakhskogo melkosopochnika]. Nauka, Moscow, Russia. (In Russian).
8. Essential oil plants of Kazakhstan and their use rational (1990) [Efirnomaslichnye rasteniia Kazakhstana i ikh ratsional'noe ispol'zovanie]. Nauka Kazakhskoi SSR, Alma-Ata, Kazakhstan. (In Russian).
9. Sitpaeva GT (1998) Analysis of flora of the Turgaysky deflection [Analiz flory Turgaiskogo progiba] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
10. Egeubaeva RA (2003) Essential oil plants of Southeast of Kazakhstan and ways of their rational use [Efirnomaslichnye rasteniia Iugo-Vostoka Kazakhstana i puti ikh ratsional'nogo ispol'zovaniia] : avtoref. dis. dokt. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
11. Myrzagalieva AB (2003) Vegetable resources of Kalbinsky ridge [Rastitel'nye resursy Kalbinskogo khrebta] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
12. Wtebekov QI (2006) Family buttercup (Ranunculaceae Juss.) of the Kazakhstan Altai [Qazaqstan Altajy'ny'nh sarghaldaqtar (Ranunculaceae Juss.) tuqy'mdasy']: avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Kazak).
13. Inelova ZA (2009) Analysis of flora of the valley of an average and lower current of river Ile [Analiz flory doliny srednego i nizhnego techenija r. Ile] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
14. Zhumadilov BZ (2010) Analysis of flora of the Ertyssky floristic district of the East Kazakhstan steppe province [Analiz flory Ertysskogo floristicheskogo okruga Vostochno-Kazahstanskoj stepnoj provincii] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
15. Sitpaeva GT (2010) Cereals of the Zavolzhye-Kazakhstan steppe province (systematic structure, ecology, geography) [Zlaki Zavolzhsko-Kazahstanskoj stepnoj provincii (sistematicheskij sostav, jekologija, geografija)] : avtoref. dis. dokt. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
16. Zhakyp BО (2009) Akmolinsky area: Encyclopaedia [Aqmola obly'sy: Entsiklopediia]. Almaty, Kazakhstan. (In Kazakh).
17. Tolmachev AI (1986) Methods of comparative floristics and problem of a florogenez [Metody sravnitel'noj floristiki i problemy florogeneza]. Science, Novosibirsk, Russia. (In Russian).
18. Skvorcov AK (1977) Gerbary. A grant by a technique and equipment [Gerbarij. Posobie po metodike i tehnike]. Nauka, Moscow, Russia. (In Russian).
19. Flora of Kazahstan [Flora Kazahstana] (1956–1966) Vol. I–IX. Akademii Nauk Kazakhskoi SSR, Alma-Ata, Kazakhstan. (In Russian).
20. Bajtenov MS (1999) Flora of Kazakhstan [Flora Kazahstana]. Vol. І–II. Almaty, Kazahstan. (In Russian). ISBN: 5-628-02318-3 (V.I); ISBN: 9965-07-036-9 (V.II).
21. Tahtadzhjan AL (1964) Fundamentals of evolutionary morphology of the angiospermous [Osnovy jevoljucionnoj morfologii pokrytosemennyh]. Nauka, Moscow, Russia. (In Russian).
22. Tahtadzhjan AL (1970) Оrigin and moving of floral plants [Proishozhdenie i rasselenie cvetkovyh rastenij]. Nauka, Leningrad, Russia. (In Russian).
23. Tahtadzhjan AL (1978) Floristic areas of Earth [Floristicheskie oblasti Zemli]. Nauka, Leningrad, Russia. (In Russian).
24. Serebrjakov IG (1962) Ecological morphology of plants [Jekologicheskaja morfologija rastenij]. Vysshaja shkola. Moscow, Russia. (In Russian).
25. Cherepanov SK (1995) Vascular plants of Russia and adjacent states (the former USSR). Cambridge University Press, USA. ISBN: 0-521-45006-3 (hc).
26. Ary'stanghali'ev SA, Ramazanov ER (1977) Plants of Kazakhstan [Qazaqstan o'sіmdіkterі]. Alma-Ata, Kazakhstan. (In Kazakh).
1. Иващенко А.А. Қазақстанның өсімдіктер әлемі. – Алматы: Алматыкітап, 2004. – 176 б.
2. Быков Б.А. Геоботанические и флористические исследования в Казахстане. В сб.: Ботаника в Казахстане. – Алма-Ата: Наука КазССР, 1959. – С. 7–18.
3. Кукенов М.К. Ботаническое ресурсоведение Казахстана. – Алматы: Ғылым, 1999. – 160 с.
4. Голоскоков В.П. Гербарий и флористическая изученность Казахстана. В сб.: Материалы к флоре и растительности Казахстана. – Алма-Ата, 1961. – Т. 11. – С. 3–22.
5. Карамышева З.В., Рачковская Е.И. Ботаническая география степной части Центрального Казахстана. – Л.: Наука, 1973. – 279 с.
6. Демина О.М. Пойменные луга Ишима. В сб.: Ботанические исследования в Казахстане. – Алма-Ата : Наука, 1964. – Т. 18. – С. 55–77.
7. Горчаковский П.Л. Лесные оазисы Казахского мелкосопочника. – М.: Наука, 1987. – 160 с.
8. Эфирномасличные растения Казахстана и их рациональное использование / Академия наук Казахской ССР, Институт ботаники ; отв. ред. П. М. Мырзакулов. АлмаАта : Наука Казахской ССР, 1990. 143 с.
9. Ситпаева Г.Т. Анализ флоры Тургайского прогиба : автореф. дисс. канд. биол. наук. – Алматы, 1998. – 25 с.
10. Егеубаева Р.А. Эфирномасличные растения Юго-Востока Казахстана и пути их рационального использования : автореф. дис. докт. биол. наук. – Алматы, 2003. – 49 с.
11. Мырзагалиева А.Б. Растительные ресурсы Калбинского хребта : автореф. дис. канд. биол. наук. – Алматы, 2003. – 27 с.
12. Утебеков Қ.И. Қазақстан Алтайының сарғалдақтар (Ranunculaceae Juss.) тұқымдасы : автореф. дис. биол. ғылым. канд. – Алматы, 2006. – 20 б.
13. Инелова З.А. Анализ флоры долины среднего и нижнего течения р. Иле : автореф. дисс. кан. биол. наук – Алматы, 2009. – 21 с.
14. Жумадилов Б.З. Анализ флоры Ертысского флористического округа Восточно-Казахстанской степной провинции : автореф. дисс. кан. биол. наук. – Алматы, 2010. – 25 с.
15. Ситпаева Г.Т. Злаки Заволжско-Казахстанской степной провинции (систематический состав, экология, география) : автореф. дис. докт. биол. наук. – Алматы, 2010. – 48 с.
16. Ақмола облысы : Энциклопедия. – Алматы : «Қазақ энциклопедиясы» ЖСШ, 2009. – Б. 303–305.
17. Толмачев А.И. Методы сравнительной флористики и проблемы флорогенеза. – Новосибирск : Наука, 1986. – 192 с.
18. Скворцов А.К. Гербарий. Пособие по методике и технике. – М. : Наука, 1977. – 199 с.
19. Флора Казахстана. – Алма-Ата : Изд-во Академии Наук Казахской ССР, 1956–1966. – Т. І–ІХ.
20. Байтенов М.С. Флора Казахстана. – Алматы : Ғылым, 1999. – Т. 1–2.
21. Тахтаджян А.Л. Основы эволюционной морфологии покрытосеменных. – Л. : Наука, 1964. – 235 с.
22. Тахтаджян А.Л. Происхождение и расселение цветковых растений. – Л. : Наука, 1970. – 147 с.
23. Тахтаджян А.Л. Флористические области Земли. – Л. : Наука, 1978. – 248 с.
24. Серебряков И.Г. Экологическая морфология растений. – М.: Высшая школа, 1962. – 378 с.
25. Czerepanov S.K. Vascular plants of Russia and adjacent states (the former USSR). 1995. – 516 с.
26. Арыстанғалиев С.А., Рамазанов Е.Р. Қазақстан өсімдіктері. – Алма-Ата : Ғылым, 1977. – 288 б.
Referenses
1. Ivashchenko AA (2004) Vegetable world of Kazakhstan [Qazaqstanny'nh o'sіmdіkter a'lemі]. Almaty'kіtap, Almaty, Kazakhstan. (In Kazakh). ISBN: 9965-24-194-5.
2. Bykov BA (1959) Geobotanical and floristic researches in Kazakhstan. Botany in Kazakhstan [Geobotanicheskie i floristicheskie issledovaniia v Kazakhstane. Botanika v Kazakhstane]. Nauka KazSSR, Alma-Ata, Kazakhstan. (In Russian).
3. Kukenov MK (1999) Botanical resources of Kazakhstan [Botanicheskoe resursovedenie Kazakhstana]. Ghy'ly'm, Almaty, Kazakhstan. (In Russian). ISBN: 562802497Х : Б.
4. Goloskokov VP (1961) Herbarium and floristic study of Kazakhstan. Materials to flora and vegetation of Kazakhstan [Gerbarii i floristicheskaia izuchennost' Kazakhstana. Materialy k flore i rastitel'nosti Kazakhstana] 11: 3–22. (In Russian).
5. Karamysheva ZV, Rachkovskaia EI (1973) Botanical geography of the Central Kazakhstan steppe zone [Botanicheskaia geografiia stepnoi chasti Tsentral'nogo Kazakhstana]. Nauka, Leningrad, Russia. (In Russian).
6. Demina OM (1964) Inundated meadows of Ishim. Botanical researches in Kazakhstan [Poimennye luga Ishima. Botanicheskie issledovaniia v Kazakhstane] 18: 55–77 (In Russian).
7. Gorchakovskii PL (1987) Forest oases of the Kazakh shallow hills [Lesnye oazisy Kazakhskogo melkosopochnika]. Nauka, Moscow, Russia. (In Russian).
8. Essential oil plants of Kazakhstan and their use rational (1990) [Efirnomaslichnye rasteniia Kazakhstana i ikh ratsional'noe ispol'zovanie]. Nauka Kazakhskoi SSR, Alma-Ata, Kazakhstan. (In Russian).
9. Sitpaeva GT (1998) Analysis of flora of the Turgaysky deflection [Analiz flory Turgaiskogo progiba] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
10. Egeubaeva RA (2003) Essential oil plants of Southeast of Kazakhstan and ways of their rational use [Efirnomaslichnye rasteniia Iugo-Vostoka Kazakhstana i puti ikh ratsional'nogo ispol'zovaniia] : avtoref. dis. dokt. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
11. Myrzagalieva AB (2003) Vegetable resources of Kalbinsky ridge [Rastitel'nye resursy Kalbinskogo khrebta] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
12. Wtebekov QI (2006) Family buttercup (Ranunculaceae Juss.) of the Kazakhstan Altai [Qazaqstan Altajy'ny'nh sarghaldaqtar (Ranunculaceae Juss.) tuqy'mdasy']: avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Kazak).
13. Inelova ZA (2009) Analysis of flora of the valley of an average and lower current of river Ile [Analiz flory doliny srednego i nizhnego techenija r. Ile] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
14. Zhumadilov BZ (2010) Analysis of flora of the Ertyssky floristic district of the East Kazakhstan steppe province [Analiz flory Ertysskogo floristicheskogo okruga Vostochno-Kazahstanskoj stepnoj provincii] : avtoref. diss. kand. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
15. Sitpaeva GT (2010) Cereals of the Zavolzhye-Kazakhstan steppe province (systematic structure, ecology, geography) [Zlaki Zavolzhsko-Kazahstanskoj stepnoj provincii (sistematicheskij sostav, jekologija, geografija)] : avtoref. dis. dokt. biol. nauk. Almaty, Kazakhstan. (In Russian).
16. Zhakyp BО (2009) Akmolinsky area: Encyclopaedia [Aqmola obly'sy: Entsiklopediia]. Almaty, Kazakhstan. (In Kazakh).
17. Tolmachev AI (1986) Methods of comparative floristics and problem of a florogenez [Metody sravnitel'noj floristiki i problemy florogeneza]. Science, Novosibirsk, Russia. (In Russian).
18. Skvorcov AK (1977) Gerbary. A grant by a technique and equipment [Gerbarij. Posobie po metodike i tehnike]. Nauka, Moscow, Russia. (In Russian).
19. Flora of Kazahstan [Flora Kazahstana] (1956–1966) Vol. I–IX. Akademii Nauk Kazakhskoi SSR, Alma-Ata, Kazakhstan. (In Russian).
20. Bajtenov MS (1999) Flora of Kazakhstan [Flora Kazahstana]. Vol. І–II. Almaty, Kazahstan. (In Russian). ISBN: 5-628-02318-3 (V.I); ISBN: 9965-07-036-9 (V.II).
21. Tahtadzhjan AL (1964) Fundamentals of evolutionary morphology of the angiospermous [Osnovy jevoljucionnoj morfologii pokrytosemennyh]. Nauka, Moscow, Russia. (In Russian).
22. Tahtadzhjan AL (1970) Оrigin and moving of floral plants [Proishozhdenie i rasselenie cvetkovyh rastenij]. Nauka, Leningrad, Russia. (In Russian).
23. Tahtadzhjan AL (1978) Floristic areas of Earth [Floristicheskie oblasti Zemli]. Nauka, Leningrad, Russia. (In Russian).
24. Serebrjakov IG (1962) Ecological morphology of plants [Jekologicheskaja morfologija rastenij]. Vysshaja shkola. Moscow, Russia. (In Russian).
25. Cherepanov SK (1995) Vascular plants of Russia and adjacent states (the former USSR). Cambridge University Press, USA. ISBN: 0-521-45006-3 (hc).
26. Ary'stanghali'ev SA, Ramazanov ER (1977) Plants of Kazakhstan [Qazaqstan o'sіmdіkterі]. Alma-Ata, Kazakhstan. (In Kazakh).
Жүктелулер
Жарияланды
2016-06-27
Как цитировать
Durmekbayeva, S., Hamitova, G., Memeshov, S., & Zhumabayeva, A. (2016). Ақмола облысы Зеренді ауданы аймағы флорасының түрлік құрамы. ҚазҰУ Хабаршысы. Биология сериясы, 66(1), 4–13. вилучено із https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/1154
Шығарылым
Бөлім
БОТАНИКА
