Жұмсақ бидайдың қатты қара күйе ауруына төзімділігінің генетикасы
115 61
Ключевые слова:
бидай, сорт, қатты қара күйе, қоңыр тат, ген, моносомик, локализация, идентификация.Аннотация
Қатты қара күйе ауруына қарсы әрекеттердің тиімді тәсілдерінің бірі осы ауруға төзімді сорттар мен бидай үлгілерін шығару. Бұл ауру түріне төзімді сортттарды шығару үшін, жергілікті селекциядағы сорттар мен бидай үлгілеріне генетикалық талдау жүргізіп, Bt гендер шегін кеңейту қажет. Генетикалық құнды инструмент ретінде алынған Казахстанская 126 сортының моносомды линиялары донор сортының генетикалық табиғатын терең зерттеуге мүмкіндік берді. Бақылау буданының Ғ2 ұрпағындағы төзімді және төзімсіз өсімдіктердің қатынасы дигенді, оның ішінде - эпистазды гендердің әсрі арқылы тұқымқуалайтындығын көрсетті. Фактілік мәліметтерден алынған нәтижелердің теориялық күтілген дигенді (13:3) ажыраудан ауытқуы, донор сортының қатты қара күйеге беріктілігін анықтайтын негізгі гендердің 5А (2=12,44) және 2В (2=31,21) хромосомаларында, ал 1В мен 4D хромосомаларында негізгі гендердің қасиетін жоғарлатып және төмендетіп отыратын модификаторлы гендердің орналасқындығын дәлелдеді. Көкбидай сортының 2В және 5А хромосомаларында орналасқан негізгі гендер уақытша Bt16, Bt17 символдарымен белгіленді. Проанализированы гены устойчивости к фитофторозу у некоторых сортов мягкой пшеницы. Hard to the patient of blight, sort of bluewheat, educed patience, basic gender 5А (χ2=12,44) and 2В (χ2=31,21) in a chromosome, 1В (χ2=8,84**) and 4D (χ2=7,88**;) on chromosomes the basic quality of gender to promote or reduce modifier gender populated turned out. On 2В and chromosomes of 5А sort of bluewheat stationed oneself temporally marked by the symbols of Bt16, Bt17.Библиографические ссылки
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Кривченко В.И. Устойчивость зерновых колосовых к возбудителям головневых болезней. – М.: Колос, 1984. – С. 209-224.
2. Fuetes – Davila G., Rajaram S., Van – Ginkel M., Rodriguer – Ramos R., Abdolla O., Mujeeb Kazi A. Artificial screening for resistance to tilletia indica. Cereae Res. Commun. 1996. № 4. – P. 469-475.
3. Бабаянц Л.Т., Дубинина Л.А., Новый донор устойчивости пшеницы к твердой головне (Tilletia Caries (DC) TUE., Levis Kuehn) и ее генетическая основа. Генетика. – 1990. – Т. 26. № 12. – С. 2186-2190.
4. Mcintosh R. A., Hart G. E., Gale M. D. Catologue of gene Symbols for wheat, suplement. Cereae Res. Commun. 1991. – Vol. 19, № 4. – P. 491-508.
5. Новохатка В.Г., Мочалова Л.И., Одинцова И.Г. Новые гены устойчивости пшеницы к твердой и карликовой головне (Tille tia caries (DC.) Tul., T. Levis Kuehn, T. Controversa, Kuehn). Генетика. – 1980. - № 10. – С. 1808-1814.
6. Волуевич Е.А., Булойчик А.А. Изменчивость аллоплазматических линий мягкой пшеницы к твердой головне. Изогенные линии и генетические коллекции. Мат. 2. Совещания. – Новосибирск. 1993. – С. 56-58.
7. Ямалиев А.М., Исаев Р.Ф., Кривченко В.И. Устойчивость к возбудителю твердой головне у пшеницы разного геномного состава. Генетика. – 1989. – Т. 25, № 3. – С. 477-487.
8. Вареница Е.Т. Методы создания нового сорта озимой пшеницы иммунной к твердой головне. Доклады ВАСХНИЛ – 1979. № 12. – С. 5-7.
9. Мочалова Л.И. Исходный материал озимой пшеницы, устойчивый к твердой головне. Вестник с-х наук. – 1985. № 13. – С. 85-89.
10. Melchers L.E. Investigations on physiologic specialization of Tilletia levis in Kansas. Phyopath. 1990. Vol. 24, № 11. P. 1203-1226.
11. Ведров Н.Г. Некоторые проблемы стратегии в селекции растений. Селекция и семеноводство. – 1997. № 3. – С. 28-33.
References
1. Krivchenko V.I. Ustojchivost' zernovyh kolosovyh k vozbuditeljam golovnevyh boleznej. – M.: Kolos, 1984. – S. 209-224.
2. Fuetes – Davila G., Rajaram S., Van – Ginkel M., Rodriguer – Ramos R., Abdolla O., Mujeeb Kazi A. Artificial screening for resistance to tilletia indica. Cereae Res. Commun. 1996. № 4. – P. 469-475.
3. Babajanc L.T., Dubinina L.A., Novyj donor ustojchivosti pshenicy k tverdoj golovne (Tilletia Caries (DC) TUE., Levis Kuehn) i ee geneticheskaja osnova. Genetika. – 1990. – T. 26. № 12. – S. 2186-2190.
4. Mcintosh R. A., Hart G. E., Gale M. D. Catologue of gene Symbols for wheat, suplement. Cereae Res. Commun. 1991. – Vol. 19, № 4. – P. 491-508.
5. Novohatka V.G., Mochalova L.I., Odincova I.G. Novye geny ustojchivosti pshenicy k tverdoj i karlikovoj golovne (Tille tia caries (DC.) Tul., T. Levis Kuehn, T. Controversa, Kuehn). Genetika. – 1980. - № 10. – S. 1808-1814.
6. Voluevich E.A., Bulojchik A.A. Izmenchivost' alloplazmaticheskih linij mjagkoj pshenicy k tverdoj golovne. Izogennye linii i geneticheskie kollekcii. Mat. 2. Soveshhanija. – Novosibirsk. 1993. – S. 56-58.
7. Jamaliev A.M., Isaev R.F., Krivchenko V.I. Ustojchivost' k vozbuditelju tverdoj golovne u pshenicy raznogo genomnogo sostava. Genetika. – 1989. – T. 25, № 3. – S. 477-487.
8. Varenica E.T. Metody sozdanija novogo sorta ozimoj pshenicy immunnoj k tverdoj golovne. Doklady VASHNIL – 1979. № 12. – S. 5-7.
9. Mochalova L.I. Ishodnyj material ozimoj pshenicy, ustojchivyj k tverdoj golovne. Vestnik s-h nauk. – 1985. № 13. – S. 85-89.
10. Melchers L.E. Investigations on physiologic specialization of Tilletia levis in Kansas. Phyopath. 1990. Vol. 24, № 11. P. 1203-1226.
11. Vedrov N.G. Nekotorye problemy strategii v selekcii rastenij. Selekcija i semenovodstvo. – 1997. № 3. – S. 28-33.
1. Кривченко В.И. Устойчивость зерновых колосовых к возбудителям головневых болезней. – М.: Колос, 1984. – С. 209-224.
2. Fuetes – Davila G., Rajaram S., Van – Ginkel M., Rodriguer – Ramos R., Abdolla O., Mujeeb Kazi A. Artificial screening for resistance to tilletia indica. Cereae Res. Commun. 1996. № 4. – P. 469-475.
3. Бабаянц Л.Т., Дубинина Л.А., Новый донор устойчивости пшеницы к твердой головне (Tilletia Caries (DC) TUE., Levis Kuehn) и ее генетическая основа. Генетика. – 1990. – Т. 26. № 12. – С. 2186-2190.
4. Mcintosh R. A., Hart G. E., Gale M. D. Catologue of gene Symbols for wheat, suplement. Cereae Res. Commun. 1991. – Vol. 19, № 4. – P. 491-508.
5. Новохатка В.Г., Мочалова Л.И., Одинцова И.Г. Новые гены устойчивости пшеницы к твердой и карликовой головне (Tille tia caries (DC.) Tul., T. Levis Kuehn, T. Controversa, Kuehn). Генетика. – 1980. - № 10. – С. 1808-1814.
6. Волуевич Е.А., Булойчик А.А. Изменчивость аллоплазматических линий мягкой пшеницы к твердой головне. Изогенные линии и генетические коллекции. Мат. 2. Совещания. – Новосибирск. 1993. – С. 56-58.
7. Ямалиев А.М., Исаев Р.Ф., Кривченко В.И. Устойчивость к возбудителю твердой головне у пшеницы разного геномного состава. Генетика. – 1989. – Т. 25, № 3. – С. 477-487.
8. Вареница Е.Т. Методы создания нового сорта озимой пшеницы иммунной к твердой головне. Доклады ВАСХНИЛ – 1979. № 12. – С. 5-7.
9. Мочалова Л.И. Исходный материал озимой пшеницы, устойчивый к твердой головне. Вестник с-х наук. – 1985. № 13. – С. 85-89.
10. Melchers L.E. Investigations on physiologic specialization of Tilletia levis in Kansas. Phyopath. 1990. Vol. 24, № 11. P. 1203-1226.
11. Ведров Н.Г. Некоторые проблемы стратегии в селекции растений. Селекция и семеноводство. – 1997. № 3. – С. 28-33.
References
1. Krivchenko V.I. Ustojchivost' zernovyh kolosovyh k vozbuditeljam golovnevyh boleznej. – M.: Kolos, 1984. – S. 209-224.
2. Fuetes – Davila G., Rajaram S., Van – Ginkel M., Rodriguer – Ramos R., Abdolla O., Mujeeb Kazi A. Artificial screening for resistance to tilletia indica. Cereae Res. Commun. 1996. № 4. – P. 469-475.
3. Babajanc L.T., Dubinina L.A., Novyj donor ustojchivosti pshenicy k tverdoj golovne (Tilletia Caries (DC) TUE., Levis Kuehn) i ee geneticheskaja osnova. Genetika. – 1990. – T. 26. № 12. – S. 2186-2190.
4. Mcintosh R. A., Hart G. E., Gale M. D. Catologue of gene Symbols for wheat, suplement. Cereae Res. Commun. 1991. – Vol. 19, № 4. – P. 491-508.
5. Novohatka V.G., Mochalova L.I., Odincova I.G. Novye geny ustojchivosti pshenicy k tverdoj i karlikovoj golovne (Tille tia caries (DC.) Tul., T. Levis Kuehn, T. Controversa, Kuehn). Genetika. – 1980. - № 10. – S. 1808-1814.
6. Voluevich E.A., Bulojchik A.A. Izmenchivost' alloplazmaticheskih linij mjagkoj pshenicy k tverdoj golovne. Izogennye linii i geneticheskie kollekcii. Mat. 2. Soveshhanija. – Novosibirsk. 1993. – S. 56-58.
7. Jamaliev A.M., Isaev R.F., Krivchenko V.I. Ustojchivost' k vozbuditelju tverdoj golovne u pshenicy raznogo genomnogo sostava. Genetika. – 1989. – T. 25, № 3. – S. 477-487.
8. Varenica E.T. Metody sozdanija novogo sorta ozimoj pshenicy immunnoj k tverdoj golovne. Doklady VASHNIL – 1979. № 12. – S. 5-7.
9. Mochalova L.I. Ishodnyj material ozimoj pshenicy, ustojchivyj k tverdoj golovne. Vestnik s-h nauk. – 1985. № 13. – S. 85-89.
10. Melchers L.E. Investigations on physiologic specialization of Tilletia levis in Kansas. Phyopath. 1990. Vol. 24, № 11. P. 1203-1226.
11. Vedrov N.G. Nekotorye problemy strategii v selekcii rastenij. Selekcija i semenovodstvo. – 1997. № 3. – S. 28-33.
Загрузки
Как цитировать
Ziyaeva, G. K., & Shulembaeva, K. K. (2016). Жұмсақ бидайдың қатты қара күйе ауруына төзімділігінің генетикасы. Вестник КазНУ. Серия биологическая, 63(1), 93–98. извлечено от https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/1009
Выпуск
Раздел
Экспериментальная биология. Биолог-кие осн. генофонда и развитие науч. исслед. в обл. селек-генетич. исслед. с/х культур
