TRITICUM L. ЖӘНЕ SECALE L. ТУЫСТАРЫНЫҢ МӘДЕНИ ТҮРЛЕРІНЕ БИОХИМИЯЛЫҚ ТАЛДАУ ЖАСАУ
DOI:
https://doi.org/10.26577/eb.2022.v91.i2.05Аннотация
Мақалада Triticum L. және Secale L. туыстары түрлерінің биоэкологиялық ерекшеліктерін нақтылау мақсатында бірқатар сорттардың химиялық құрамы макроэлементтер, белок, май, көмірсу, жасұнық және дәрумендер мөлшері анықталды.
Зерттеуге Алматы, Жамбыл облыстары аймақтарында өсірілетін және жоғары өнім беретін күздік жұмсақ бидай «Мереке 70» және «Димаш» сорттары мен күздік қатты бидай «Казахстанский янтарь», третикаленің «Таза» сорттары алынды.
Библиографиялық сілтемелер
Байтенов М.С. Флора Казахстана. – Алматы: Ғылым, 2001. – Т. 2. – 279 с.
Оразалиев Р.А. Қазақстан бидайы.-Алматы. Қайнар.-1989ж.-203б.
Байракимов С.И. Экологические основы устойчивости пщеницы к грибным болезням. Алматы,- 2006.-348б.
П.Рейвн, Р.Эверт, С.Айкхорн Современный ботаника: Т.2. – Мосвка «Мир» 1990 г. Алматы: Бастау.- 2006. -168б.
«Жизнь растений» т.6., 1982;
Mahmood K. Salinity tolerance in barley (Hordeum vulgare, L.): effects of varying NaCl, K+/Na+ and NaHCO levels on
cultivars differing in tolerance // Pakistan Journal of Botany.–2011.–V.43(3).–P.1651-1654.
Жанзақов М.М. Егістік дақылдар селекциясы. Оқулық. Астана: Фолиант, 2015. – 416 б.
Anand Rajoria, Archana Mehta, Pradeep Mehta, Laxmi Ahirwal and Shruti Shukla. Phytochemical analysis and estimation of major bioactive compounds from Triticum aestivum L. grass with antimicrobial potential, Pak. J. Pharm. Sci Vol.28 No.6 (Suppl), November 2015, pp.2221-2225.
Vandana Pathak, Shubham Shrivastav. Biochemical studies on wheat (Triticum aestivum L.), Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry 2015; 4(3): 171-175
Жайлыбай К.Н., Тоқтамысова Ә.М., Жаздық бидай (биологиясы, өсіру технологиясы).-
Shirude Anup Ashok. Phytochemical and pharmacological screening of wheatgrass juice (Triticum aestivum l.), Interna- tional Journal of Pharmaceutical Sciences Review and Research, Volume 9, Issue 1, July – August 2011; Article-029, Page 159-164.
Гуляев Г.В., Гужов Ю.Л. Селекция и семеноводство полевых культур. – М.: Агропромиздат, 1987. – 447 с.
Государственный реестр селекционных достижений, допущенных к использованиюв Республике Казахстан. Сорта растений. Астана, 2016. – 244 с.
Yunus Şahin, Arzu Yıldırım, Buhara Yücesan, Nusret Zencirci, Şerafettin Erbayram and Ekrem Gürel, Phytochemical content and antioxidant activity of einkorn (Triticum monococcum ssp. monococcum), bread (Triticum aestivum L.), and durum (Triticum durum Desf.) wheat, Progress in Nutrition 2017; Vol. 19, N. 4: 00-00
Ишпайкина Е.И., Пушкарева В.М., Джиембаев Ж.Т. Твердая головня пшеницы в Казахстане. – Труды Казахского НИИ защиты растений. Т.XI. – Алма-Ата: «Кайнар», 1972. – С.282-304.
Amadou Tidiane Sall, Tiberio Chiari, Wasihun Legesse, Kemal Seid-Ahmed. Durum Wheat (Triticum durum Desf.): Ori- gin, Cultivation and Potential Expansion in Sub-Saharan Africa. Agronomy 2019, 9, 263.
Katarína Kulichová, Jozef Sokol, Peter Nemeček, Mária Maliarová, Tibor Maliar, Michaela Havrlentová, Ján Kraic. Pheno- lic compounds and biological activities of rye (Secale cereale L.) grains. Open Chem., 2019; 17: 988–999.
Juha-Matti Pihlava, Jarkko Hellström, Tuula Kurtelius, Pirjo Mattila. Flavonoids, anthocyanins, phenolamines, benzoxa- zinoids, lignans and alkylresorcinols in rye (Secale cereale) and some rye products. , Journal of Cereal Science (2017)
Беспалова Л.А., Пучков Ю.М. Результаты и перспективы селекции пшеницы и тритикале. – Эволюция научных технологий в растениеводстве. – Краснодар, 2004. – С.17-25.
ГОСТ 10846-91, ГОСТ 29033-91. Зерно и продукты его переработки. Метод определения жира. Метод определения белка.
M-04-41-2005: Методика выполнения измерений массовой доли свободных форм водорастворимых витаминов в пробах премиксов, витаминных добавок, концентратов и смесей методом капиллярного электрофореза с использованием системы капиллярного электрофореза «Капель-105». – С-Пб.: ООО «Люмэкс», 2005.- 36 с.
ГОСТ Р 54634-2011. Продукты пищевые функциональные. Метод определения витамина E.
Nabiуeva Zh., Kizatova M., Merdzhanov P., Angelova-Romova М., Zlatanov M., Antova G., Stoуanova A., Karadzhov G. Lipid Composition during the germination of Kazakhstan maize hуbrid //Bulgarian Journal of Agricultural Science. – 2013.- №4.- Р. 780-784.
ГОСТ EN 15505-2013. Продукты пищевые. Определение следовых элементов. Определение натрия и магния с помо- щью пламенной атомно-абсорбционной спектрометрии с предварительной минерализацией пробы в микроволновой печи.
ГОСТ 26657-97. Корма, комбикорма, комбикормовое сырье. Метод определения содержания фосфора.
Уразалиев Р. А., Кохметова А. М., Абсаттарова А. С. Состояние и перспективы селекции пшеницы в Казахстане. Развитие ключевых направлений сельскохозяйственной науки в Казахстане: селекция, биотехнология, генетические ресур- сы. – Алматы, 2004. – С.17-23.
Р.Ә.Әлімқұлова, М.А.Тәртенова Өсімдік – табиғат қазынасы. – Алматы: Қайнар, 1984, – 152 б.
Скурихина И.М., Волгарев М.Н. Химический состав пищевых продуктов. Том 2 – М.: Агропромиздат, 1987. – 361 c.
Қалекенұлы Ж. Өсімдіктер физиологиясы: Оқулық. Ә.Е.Ережеповтың редакциялауымен толықтырылып, өңделген 2-басылымы. – Алматы, 2004. – 456 бет.
Грицай А.Д. Влияние средств химизации на продуктивность озимой пшеницы // Химизация сельского хозяйства. – 1991. – №10. – С.74-78.