СИРЕК, ЭНДЕМ LONICERA ILIENSIS POJARK. ӨСІМДІГІ ПОПУЛЯЦИЯЛАРЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫНА КЕЙБІР ТОПЫРАҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНІҢ ӘСЕРІ / Влияние некоторых особенностей почвы на современное состояние популяций редкого, эндемичного вида Lonicera iliensis Pojark.
Ключевые слова:
Lonicera iliensis Pojark., Іле ұшқаты, сирек, эндемдік түр, топырақ ылғалдылығы, топырақтың рН мәні, жимолость илийская, редкий, эндемичный вид, влажность почвы, рН почвы,Аннотация
Мақалада сирек, эндемдік Lonicera iliensis Pojark. өсімдігінің Іле, Шелек және Шарын өзендері бойындағы табиғи популяцияларының қазіргі жағдайын зерттеу нәтижелері келтірілген. Іле ұшқаты популяциялары кездесетін өсімдік қауымдарының түрлік құрамы және популяциялардың жастық құрамы, топырақтың ылғалдылығы мен рН мәні анықталды. Популяциялардың жастық құрамын талдағанда 1 және 3 популяцияда орта генеративтік дарақтар 62,9 % және 43,4 % құраса, 2 популяцияда вегетативтік дарақтар үлесі басымдылық көрсетті. Зерттелген популяцияларда топырақтың рН мәні салыстырмалы түрде бір деңгейде болғандықтан, жастық құрамы мен өсімдіктер қауымының проекциялық жабынына айтарлықтай әсер етпейтіні анықталды. Топырақ ылғалдылығы 1 популяцияда тым жоғары 20,4-32,9 % құрады, алайда, антропогендік факторлардың әсерінен жас өскіндер мен вегетативтік дарақтардың дамуына жағдай қолайсыз болып табылады. Сондықтан, 1 популяция территориясында тез арада қорғау шараларын ұйымдастыру қажет. 2 және 3 популяцияларда топырақ ылғалдылығы сәйкесінше, 7,9-25,7 % және 13,8-18,8 % аралығында өзгерді және мұнда дарақтардың табиғи жолмен қалпына келуі қалыпты жүріп жатыр. В статье приведены данные исследования природных популяций редкого, эндемичного вида Lonicera iliensis Pojark., расположенных вдоль рек Иле, Чилик и Чарын. Определены видовой состав растительных сообществ с участием Lonicera iliensis Pojark. и возрастной состав популяций, а также влажность и рН почвы. Если при анализе возрастного состава популяций средне генеративные особи преобладали с 62,9 % и 43,4 % соответственно в 1 и 3 популяциях, то во 2 популяции преобладали вегетативные особи 34,4 %. Выявлено, что рН почвы не оказывает существенного влияния на возрастной состав и проективное покрытие растений, поскольку, рН почвы на всех популяциях оставался сравнительно на одном уровне. Влажность почвы в 1 популяции достаточно высокая и составила 20,4-32,9 %, однако, из-за влияния антропогенных факторов условия являются неблагоприятными для развития молодых и вегетативных особей. Поэтому, рекомендуется организовать мероприятия по охране на территории 1 популяции. Во 2 и 3 популяциях влажность почвы варьировала 7,9-25,7 % и 13,8-18,8 %, соотвественно, и возобновление особей естественным путем идет нормально.Библиографические ссылки
Әдебиет тізімі
1. Parmesan C. Ecological and evolutionary responses to recent climate change // Annual Review of Ecology, and Systematics. — 2006. — Vol. 37. — Р. 637–669.
2. Cramer W., Bondeau A., Woodward F.I. et al. Global response of terrestrial ecosystem structure and function to CO2 and climate change: Results from six dynamic global vegetation models // Global Change Biology. — 2001. — Vol. 7. — Р. 357–373.
3. Root T.L., Price J.T., Hall K.R. et al. Fingerprints of global warming on wild animals and plants // Nature. — 2003. — Vol. 421. — P. 57–60.
4. Thomas C.D., Cameron A., Green R.E. et al. Extinction risk from climate change // Nature. — 2004. — Vol. 427. — Р. 145–148.
5. Асташенков А.Ю. Онтогенетическая структура и оценка состояния ценопопуляций Bupleurum scorzonelifolium Willd. в Забайкалье // Растительный мир Азиатской России. — 2010. — №1 (5). — С. 66–72.
6. Полевая геоботаника. — М.: АН СССР, 1964. — Т.3. — 530 с.
7. Работнов Т. А. Жизненный цикл многолетних травянистых растений в луговых ценоза. Тр. БИН АН СССР, Сер. 3. Геоботаника. — М.: 1950. — Вып. 6. — 205 с.
8. Уранов А.А. Онтогенез и возрастной состав популяций. Онтогенез и возрастной состав популяций цветковых растений. — М.: 1967. — С. 1-12.
9. Практикум по почвоведению. — М.: Агропромиздат, 1986. — 283 с.
References
1. Parmesan C. Ecological and evolutionary responses to recent climate change // Annual Review of Ecology, and Systematics. — 2006. — Vol. 37. — Р. 637–669.
2. Cramer W., Bondeau A., Woodward F.I. et al. Global response of terrestrial ecosystem structure and function to CO2 and climate change: Results from six dynamic global vegetation models // Global Change Biology. — 2001. — Vol. 7. — Р. 357–373.
3. Root T.L., Price J.T., Hall K.R. et al. Fingerprints of global warming on wild animals and plants // Nature. — 2003. — Vol. 421. — P. 57–60.
4. Thomas C.D., Cameron A., Green R.E. et al. Extinction risk from climate change // Nature. — 2004. — Vol. 427. — Р. 145–148.
5. Astashenkov A.U. Ontogeneticheskaya struktura i otsenka sostoyaniya tsenopopulyatsiy Bupleurum scorzonelifolium Willd. v Zabaykalye // Rastitelnyy mir Aziatskoy Rossii. — 2010. — №1 (5). — С. 66–72.
6. Polevaya geobotanika. — М.: АН СССР, 1964. — Т.3. — 530 с.
7. Rabotnov T. A. Zhiznennyy tsikl mnogoletnikh travyanistykh rasteniy v lugovykh tsenoza. Tr. BIN AN SSSR, Ser. 3. Geobotanika. — М.: 1950. — Vyp. 6. — 205 с.
8. Uranov A.A. Ontogenez i vozrastnoy sostav populyatsiy. Ontogenez i vozrastnoy sostav populyatsiy tsvetkovykh rasteniy. — М.: 1967. — С. 1-12.
9. Praktikum po pochvovedeniyu. — M.: Agropromizdat, 1986. —283 с.
1. Parmesan C. Ecological and evolutionary responses to recent climate change // Annual Review of Ecology, and Systematics. — 2006. — Vol. 37. — Р. 637–669.
2. Cramer W., Bondeau A., Woodward F.I. et al. Global response of terrestrial ecosystem structure and function to CO2 and climate change: Results from six dynamic global vegetation models // Global Change Biology. — 2001. — Vol. 7. — Р. 357–373.
3. Root T.L., Price J.T., Hall K.R. et al. Fingerprints of global warming on wild animals and plants // Nature. — 2003. — Vol. 421. — P. 57–60.
4. Thomas C.D., Cameron A., Green R.E. et al. Extinction risk from climate change // Nature. — 2004. — Vol. 427. — Р. 145–148.
5. Асташенков А.Ю. Онтогенетическая структура и оценка состояния ценопопуляций Bupleurum scorzonelifolium Willd. в Забайкалье // Растительный мир Азиатской России. — 2010. — №1 (5). — С. 66–72.
6. Полевая геоботаника. — М.: АН СССР, 1964. — Т.3. — 530 с.
7. Работнов Т. А. Жизненный цикл многолетних травянистых растений в луговых ценоза. Тр. БИН АН СССР, Сер. 3. Геоботаника. — М.: 1950. — Вып. 6. — 205 с.
8. Уранов А.А. Онтогенез и возрастной состав популяций. Онтогенез и возрастной состав популяций цветковых растений. — М.: 1967. — С. 1-12.
9. Практикум по почвоведению. — М.: Агропромиздат, 1986. — 283 с.
References
1. Parmesan C. Ecological and evolutionary responses to recent climate change // Annual Review of Ecology, and Systematics. — 2006. — Vol. 37. — Р. 637–669.
2. Cramer W., Bondeau A., Woodward F.I. et al. Global response of terrestrial ecosystem structure and function to CO2 and climate change: Results from six dynamic global vegetation models // Global Change Biology. — 2001. — Vol. 7. — Р. 357–373.
3. Root T.L., Price J.T., Hall K.R. et al. Fingerprints of global warming on wild animals and plants // Nature. — 2003. — Vol. 421. — P. 57–60.
4. Thomas C.D., Cameron A., Green R.E. et al. Extinction risk from climate change // Nature. — 2004. — Vol. 427. — Р. 145–148.
5. Astashenkov A.U. Ontogeneticheskaya struktura i otsenka sostoyaniya tsenopopulyatsiy Bupleurum scorzonelifolium Willd. v Zabaykalye // Rastitelnyy mir Aziatskoy Rossii. — 2010. — №1 (5). — С. 66–72.
6. Polevaya geobotanika. — М.: АН СССР, 1964. — Т.3. — 530 с.
7. Rabotnov T. A. Zhiznennyy tsikl mnogoletnikh travyanistykh rasteniy v lugovykh tsenoza. Tr. BIN AN SSSR, Ser. 3. Geobotanika. — М.: 1950. — Vyp. 6. — 205 с.
8. Uranov A.A. Ontogenez i vozrastnoy sostav populyatsiy. Ontogenez i vozrastnoy sostav populyatsiy tsvetkovykh rasteniy. — М.: 1967. — С. 1-12.
9. Praktikum po pochvovedeniyu. — M.: Agropromizdat, 1986. —283 с.
Загрузки
Выпуск
Раздел
БОТАНИКА
