ҚҰРАМЫНДА ЖҮРЕК ГЛИКОЗИДТЕРІ БАР ДӘРІЛІК ӨСІМДІК ШИКІЗАТЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ФАРМАКОПЕЯЛЫҚ ТАЛАПТАРДЫ САЛЫСТЫРМАЛЫ БАҒАЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.26577/eb.2022.v93.i4.03Аннотация
Зерттелетін шикізаттан алынған фитосубстанциялардың сапасын тиісті бағалау оның сапасына қойылатын талаптардың деңгейін белгілеуді қамтиды. Осыған байланысты, жұмыстың мақсаты фармакопеялық монографияларды салыстырмалы бағалау нәтижелері негізінде жүрек гликозидтері бар дәрілік өсімдік шикізатының сапасына қойылатын талаптардың фармакопеялық деңгейін белгілеу болып табылады.
Деректерді жинау үшін 16 фармакопея қолданылды, олардың 4 гомеопатиялық. Іздеу латын тілінде және фармакопея тілінде жүрек гликозидтері мен дәрілік өсімдік материалдарының фармакопеялық түрлерінің атауларын білдіретін кілт сөздерге сәйкес жүргізілді.
Жүргізілген салыстырмалы талдау негізінде ұлттық стандарттардың талаптарын ескере отырып, сапа көрсеткіштерінің негізгі тізбесі белгіленді, оларға мыналар жатады: сапалық анықтау; макро-және микроскопияны, биологиялық белсенді заттарды анықтаудың физикалық-химиялық әдістерін қамтитын сәйкестендіру; бөгде қоспалар, кептіру кезіндегі массадағы шығындар, хлорсутек қышқылында ерімейтін күл, күлдің жалпы құрамын анықтау; сандық анықтау; микробиологиялық тазалық; радионуклидтер, ауыр металдар, сақтау шарттары және сақтау мерзімі кіретін сынақтар.
Осылайша, жүрек гликозидтері бар дәрілік өсімдік шикізаттарының сапасына қойылатын бірыңғай талаптар әзірленді және сапаның негізгі көрсеткіштеріне оңтайлы реттелетін нормалар анықталды, сонымен қатар олардың шикізаттағы жүрек гликозидтерінің сандық құрамымен байланысы анықталды.
Библиографиялық сілтемелер
Bartnik M., Facey P.C. Glycosides / Pharmacognosy // Fundamentals, Applications and Strategies. 2017. P. 101-161.
Муравьева Д.А. Фармакогнозия: Учебник. М.: Медицина, 2002. С. 226-251.
C.P. Melero, M. Medarde, A. San Feliciano, A short review on cardiotonic steroids and their aminoguanidine analogues, Molecules 5 (1) (2000) 51-81, https://doi.org/10.3390/50100051.
El-Seedi HR, Khalifa SAM, Taher EA, Farag MA, Saeed A, Gamal M, Hegazy M-ElamirF, Youssef D, Musharraf SG, Alajlani MM, Xiao J, Efferth T, Cardenolides: Insights from chemical structure and pharmacological utility, Pharmacological Research (2018), https://doi.org/10.1016/j.phrs.2018.12.015
Калягин А.Н. Хроническая сердечная недостаточность: современное понимание проблемы. Использование сердечных гликозидов (Сообщение 12) // Сибирский медицинский журнал. – 2007. – № 8. – С.85-89.
Rengul Cetin Atalay, Irem Durmaz. The Liver Oxidative Stress and Dietary Antioxidants. 2018, Pages 55-61.
Newman RA, Yang P, Pawlus AD, Block KI. Cardiac glycosides as novel cancer therapeutic agents. Mol Interv 2008;8:36–49.
Prassas I., Diamandis E. P. Novel therapeutic applications of cardiac glycosides/ Nature Reviews Drug Discovery. Vol. 7. 2008. P. 926-935.
Meyler's Side Effects of Drugs (Sixteenth Edition) / The International Encyclopedia of Adverse Drug Reactions and Interactions. 2016. P. 117-157.
Киселева В.А., Рябков А.Н. Фармакотерапия сердечной недостаточности. Орехово-Зуево: Государственный гуманитарно-технологический университет. 2015. 150 с.
Diederich M., Muller F., Cerella C. Cardiac glycosides: From molecular targets to immunogenic cell death/ Biochemical Pharmacology. Vol. 125, 2017. P. 1-11.
Stenkvist B, Bengtsson E, Dahlqvist B, Eriksson O, Jarkrans T, Nordin B. Cardiac glycosides and breast cancer, revisited. N Engl J Med 1982;306: 484.
Prassas I, Karagiannis GS, Batruch I, Dimitromanolakis A, Datti A, Diamandis EP. Digitoxin-induced cytotoxicity in cancer cells is mediated through distinct kinase and interferon signaling networks. Mol Cancer Ther 2011;10: 2083–93.
Stenkvist B. Is digitalis a therapy for breast carcinoma? Oncol Rep; 6: 493–496.
Kreis W (2017) The foxgloves (Digitalis) revisited. Planta Med 83:962–976
Shang, XF et al. The Genus Adonis as an Important Cardiac Folk Medicine: A Review of the Ethnobotany, Phytochemistry and Pharmacology// FRONTIERS IN PHARMACOLOGY/ February 2019 | Volume 10 | Article 25/ 19 p.
Lofton A. Encyclopedia of Toxicology (Second Edition)// 2005, Pages 719-720
MASASHI OHARA, KIWAKO ARAKI, ETSUKO YAMADA and SHOICHI KAWANO/ Life-history monographs of Japanese plants. 6: Convallaria keiskei Miq. (Convallariaceae)/ Plant Species Biology (2006) 21, 119–126
GraemeTobynBA FHEA FNIMHAlisonDenhamBA(Soc) FNIMHMargaretWhiteleggBA PhD FNIMH/ Medical Herbs/ 2011, Pages 155-164
КАРОМАТОВ ИНОМЖОН ДЖУРАЕВИЧ, АМИНОВА ЛУТФИЯ. ОЛЕАНДР КАК ЛЕКАРСТВЕННОЕ СРЕДСТВО //Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2017 №3 (март) С. 111-123
A. Mulula, K. Ntumba, M. M. Mifundu and K. M. Taba/ PHYTOCHEMICAL SCREENING, ANTIBACTERIAL AND ANTIOXIDANT ACTIVITIES OF AQUEOUS AND ORGANICS STEM EXTRACTS OF STROPHANTHUS HISPIDUS DC. // Mulula et al., IJPSR, 2017; Vol. 8(1): 95-100.
Химия и технология фитопрепаратов. – М.: ГЭОТАР-МЕД, 2004. – С. 397-415.
Худоногова Е.Г., Худоногов И.А., Худоногов А.М. Влияние инфракрасно-конвективно-вакуумного способа сушки на содержание биологически активных веществ в лекарственном растительном сырье // Вестник КрасГАУ. – 2012. – № 5. – С.343-346.
Куркин В.А. Фармакогнозия: учебник для студентов фармацевтических вузов (факультетов) : для студентов, обучающихся по специальности 060108 (040500) - "Фармация" / В. А. Куркин ; М-во образования и науки Российской Федерации [и др.]. - 2-е изд., перераб. и доп. - Самара: Офорт, 2007. – С. 480-528.
Орынбекова С.О. Перспективное лекарственное растение – Adonis tianschanica (Adolf.) Lipsch./ С.О. Орынбекова, А.С. Келеке, З.Б. Сакипова, Л.Н. Ибрагимова // Инновации в здоровье нации: VI Всерос. науч.-практич. конф. с междунар. уч. (14-15 ноября, 2018). – Санкт-Петербург. – 2018. – С. 268-270.
Орынбекова С.О. Алгоритм защитных мероприятий интродуцированных растений рода Адонис (Adonis L.) от вредителей и болезней / С.О.Орынбекова, А.С. Келеке, З.Б. Сакипова, Л.Н. Ибрагимова, О.В. Сермухамедова // Оңтүстік Қазақстан Медицина Академиясы, Хабаршы. – 2018. –№4 (84). – Т. V. – Б. 53-54.
Orynbekova S.O. Technology of preparation, drying and storage of Adonis tianschanica (Adolf) Lipsch. raw medicinal plant material /S.O. Orynbekova, A.S. Keleke // «GLOBAL SCIENCE AND INNOVATIONS 2019:CENTRAL ASIA» атты ІV Халықар. ғыл.-тҽж. конф. материалдары (ІII ТОМ) / Құраст.: Е. Ешім, Е. Абиев т.б.– Астана, 2019 – Сю
Государственная Фармакопея Республики Казахстан. - Алматы: Издательский дом «Жибек Жолы», 2009. -Т. 2. – 804 с.
Indian Pharmacopoeia. – 6th edition. – Indian Pharmacopoeia Commission, 2010. – 3 Volumes.
Pharmacopée française. 11e edition. / droit d'auteur ANSM, 2017. – URL: www.ansm.sante.fr (жүгіну уақыты 2020-03-12).
United States Pharmacopeia. – 39th edition. – The United States Pharmacopeial Convention, 2016. – Р. 3487-3495.
European Pharmacopoeia. – 8th edition. – Council of Europe, 2014. – 3655 р.
Pharmacopoeia Of The People's Republic Of China. – People's Medical Publishing House. – Beijing, 2015. – 5 Volumes.
Державна Фармакопея України / Державне підприємство «Український науковий фармакопейний гонтр якості лікарських засобів». — 1-е вид. — Доповнення 4—. Харків: Державне підприємство Український науковий фармакопейний центр якості лікарських засобів». 2011. — 540 с.
British Pharmacopoeia. – London, 2014. – P. 10962.
Государственная фармакопея Российской Федерации. XIV изд. В 4-х томах. / Федеральная электронная медицинская библиотека, 2011 – 2020. – URL: http://femb.ru/femb/pharmacopea.php (жүгіну уақыты 2020-03-12).
Государственная фармакопея Республики Беларусь. В 3 т. Контроль качества фармацевтических субстанций / УП «Центр экспертиз и испытаний в здравоохранении»; под общ. ред. А. А. Шерякова. – Минск: Минский государственный ПТК полиграфии им. В. Хоружей, 2009.
Japanese Pharmacopoeia. – 17th edition. – 2131 р.
Homoeopathic Pharmacopoeia Of India. – Combined Volume – Ist to IXth. – New Delhi, 2016. – 2293 р.
German Homoeopathic Pharmacopoeia. – 10th edition. – Medpharm Scientific, 2013.
