Экологическая оценка современного состояния дубрав среднего течения реки Урал в пределах Западно-Казахстанской области. Батыс Қазақстан облысындағы Жайық өзені ортаңғы ағысы тұсындағы еменді ормандардың қазіргі жағдайын экологиялық бағалау

Авторы

  • М. V. Mamysheva Западно-Казахстанский государственный университет им. М. Утемисова
  • Т. Е. Darbayeva Западно-Казахстанский государственный университет им. М. Утемисова
        43 46

Ключевые слова:

дубрава, экологические факторы, деградация, дуб черешчатый, загрязнение, еменжар, экологиялық фактор, ластану, кәдімгі емен,

Аннотация

В представленной статье дана экологическая оценка современного состояния дубовых лесов, произрастающих в пойме реки Урал, относящихся к категории пойменных, а также, встречающихся в оврагах и балках - байрачных лесов. В результате многолетних исследований были выявлены причины деградации и сокращения площади дубрав, вызванные неблагоприятными экологическими условиями. Результаты исследований позволили выявить изменения количественных и качественных показателей, характеризующих дубравы как растительные сообщества. Отмечено повреждение листьев, снижение густоты крон и их усыхание, обеднение флоры и фауны изучаемых лесов, сокращение площади, занимаемой дубравами и замена их кленовыми и ясеневыми сообществами и др. Выяснено, что ухудшение состояния дубрав является следствием комплексного воздействия факторов различного характера. Он үш жылдық зерттеу жұмыстарының нәтижесінде бұйратты және жайылма еменді ормандарының флоралық құрамы анықталды. Флора 73 тұқымдас пен 292 туысқа біріккен 509 өсімдік түрлерінен құралады. Соңғы кезде әр түрлі экологиялық фактордың әсерінен түрлік құрамының азайғандығы байқалады. Флоралық құрамынан 55 түрдің жойылып кетуі табиғи генофондтың төмендеуіне, шалғындық өсімдіктер мен табиғи жайылымдардың өнімділігінің төмендеуіне әкеліп соқтырды. Еменді ормандардың кең таралған түрлері еменді-бүлдіргенді және еменді-інжугүлді ормандар болып табылады. Қазіргі таңда еменді ормандардың атмосфералық ауаның ластануынан, Жайық өзені деңгейінің және жер асты суларының төмендеуінен, климаттық фактордың өзгеруінен, әр түрлі ауру туғызатын насекомдардың әсерінен азуы, деградациясы байқалады.

Библиографические ссылки

1 Абдулина С.А. Список сосудистых растений Казахстана. - Алматы, 1999. - 187 с.

2 Алехин В.В. Методы полевого изучения растительности и флоры. - М.: Наркомпрос, 1938. - 141 с.

3 Андреева Е.Н., Баккал И.Ю., Горшков В.В., Лянгузова И.В. и др. Методы изучения лесных сообществ. – СПб.: НИИХимии СПбГУ, 2002. – 240 с.

4 Байдулова Л.А., Булатова К.Б. Вредители дуба черешчатого поймы р. Урал. // В сб. «Зоологическое исследование в Казахстане». - Алматы, 2002.

5 Бигалиев А.Б. Проблемы окружающей среды и сохранения биологического разнообразия. Учебное пособие. Изд-ние 2-е, перераб. и доп. – Алматы: NURPRESS, 2011 г. – 134 с.

6 Быков Б.А. Экологический словарь. Алма-Ата, Наука, 1983 - 215 с.

7 Воронов А.Г. Геоботаника. Учеб. пособие для ун-тов и пед. ин-тов. изд. 2-е - М.: Высш. шк., 1973. - 384 с.

8 Дылис Н.В. Структура лесного биогеоценоза. - М.: Наука, 1969. - 55 с.

9 Иванов В.В. Определители семейств Северного Прикаспия // Материалы по флоре и растительности Северного Прикаспия. - Л., 1964-1989.

10 Иллюстрированный определитель растений Казахстана. Алма-Ата, 1969–1972. - Т. 1–2.

11 Ипатов В.С. Методы описания фитоценоза. – СПб., 2000. – 55 с.

12 Нешатаев Ю.Н. Методы анализа геоботанических материалов. – Л., 1987. – 192 с.

13 Рысин Л.П. Лесная типология в СССР. – М., 1982 - 216 с.

14 Серебряков И.Г. Экологическая морфология растений. - М.: Высшая школа, 1962. – 378 с.

15 Флора СССР. М.; Л., 1934–1960. - Т. 1–30.

Загрузки

Как цитировать

Mamysheva М. V., & Darbayeva Т. Е. (2015). Экологическая оценка современного состояния дубрав среднего течения реки Урал в пределах Западно-Казахстанской области. Батыс Қазақстан облысындағы Жайық өзені ортаңғы ағысы тұсындағы еменді ормандардың қазіргі жағдайын экологиялық бағалау. Вестник КазНУ. Серия биологическая, 60(2), 85–89. извлечено от https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/130