Идентификация носителей устойчивости к пиренофорозу пшеницы (Drechslera tritici-triticirepentis). Ілеспелі-маркер селекциясының негізінде бидайдың пиренофорозға (Drechslera tritici-repentis).

Авторы

  • Z. B. Sapakhova Казахский Национальный аграрный университет, г. Алматы
  • N. Zh. Sultanova Казахский Научно-исследовательский институт защиты и карантина растений, п. Рахат
  • M. N. Atishova РГП Институт биологии и биотехнологи и растений, г. Алматы
  • А. М. Kokhmetova РГП Институт биологии и биотехнологи и растений, г. Алматы
  • A. A. Alshoraz Красноводопадская СХОС, ЮКО
  • D. Zhanuzak РГП Институт биологии и биотехнологи и растений, г. Алматы
        67 56

Ключевые слова:

генетика, гены устойчивости, генетические маркеры, пиренофороз, пшеница, төзімділік гендері, генетикалық маркерлер, бидай,

Аннотация

Пиренофороз является одной из самых вредоносных заболеваний пшеницы во многих сельскохозяйственных регионах мира, включая Казахстан. Это ставит задачу создания новых сортов пшеницы на основе выявления носителей устойчивости к болезни с использованием молекулярных маркеров. В результате молекулярного скрининга с использованием SSR маркеров Xfcp1 и Xfcp394 идентифицировано 38 носителей эффективного гена tsn1, включая 20 казахстанских сортов и перспективных линий пшеницы и 18 зарубежных образцов, нечувствительных к токсину Ptr ToxA. Это позволило сформировать идентифицированную коллекцию носителей гена tsn1, обеспечивающего защиту от агрессивного токсина пиренофороза пшеницы Ptr ToxA. Пиренофороз әлемнің, оның ішінде Қазакстаннын көптеген ауылшаруашылық аймақтарында таралган бидай ауруларының ішіндегі ең зияндарының бірі болып табылады. Бұл бидайдың жаңа сорттарың, ауруға төзімдлікті тасымалдауды молекулалық маркерлердің көмегімен анықтау негізинде құру міндетін қоюды алға тартады. SSR Xfcp1 және Xfcp394 маркерлерін пайдаланып жасалған молекулалық скрининг нәтижесінде tsn1 эффективті генінің 38 иесі анықталды, оның ішінде қазақстандық 20 бидай сорты мен үлгілі бидай линиялары және 18 шетелдік үлгілер Ptr ToxA токсиніне сезімтал еместігін көрсетті. Сонымен, Ptr ToxA бидай пиренофорозының қарқынды токсинінен қорғауды қамтамасыз ететін tsn1 генінің 38 иесінен тұратын анықталған коллекциясын құруға мүмкіндік туды.

Библиографические ссылки

1 Койшибаев М.К. Особенности развития желтой ржавчины на озимой пшенице в южном и юго-восточном
Казахстане. 145-147 // Достижения и перспективы земледелия, селекции и биологии сельскохозяйственных
культур: тез. Докл. междунар. науч. конф. – Алмалыбак: Асыл кітап, 2010. – С.145-147.
2 Койшибаев М.К. Болезни растений. – Алматы: Бастау, 2002. – 367 с.
3 Justin D. Faris, Zhaohui Liu, and Steven S. Xu. Genetics of tan spot resistance in wheat // Theor. Appl. Genet. –
2013. – Vol. – 126. – No 9. – Р. 2197-2217.
4 Singh P.K., Singh R.P., Duveiller E., Mergoum M., Adhikari T.B., Elias E.M. Genetics of wheat–Pyrenophora
tritici-repentis interactions // Euphytica. – 2010. – Vol. 171. – No 1. – P.1-13.
5 Rees R.G. Susceptibility of Australian wheats to P. tritici-repentis // Aust. J. Agric. Res. – 1987. – Vol. 39. – P.
141-151.
6 Edwards K., Johnstone C., Thompson C. A simple and rapid method for preparation of plant genomic DNA for
PCR analysis // Nucl Acids Res. – 1991. - Vol.19. - № 6. – P.1349.
7 Singh S., Bockus W.W. Novel source of resistance in wheat to Pyrenophora tritici-repentis Race // Plant Disease.
– 2008. – Vol. 92. - № 1. – P. 91- 95.
8 Singh P.K., Singh R.P., Duveiller E., Mergoum M., Adhikari T.B., Elias E.M. Genetics of wheat – Pyrenophora
tritici-repentis interactions // Euphytica. – 2010. – Vol. 171. – P. 1-13.
9 Faris J.D. Disease resistance. Insensitivity to the toxins produced by Pyrenophora tritici-repentis and
Stagonospora nodorum // http://maswheat.ucdavis.edu
10 Faris J.D., Anderson J.A., Francl L.J., Jordahl J.G. Chromosomal location of a gene conditioning insensitivity in
wheat to a necrosis-inducing culture filtrate from Pyrenophora tritici-repentis // Phytopathology. – 1996. – Vol. 86. –P. 459-463.
11 Lamari L., Bernier C.C. Toxin of Pyrenophora tritici-repentis: Host-specificity, significance in disease, and
inheritance of host reaction // Phytopathology. – 1989. – Vol. 79. – No 7. – P.740-744.

Загрузки

Как цитировать

Sapakhova, Z. B., Sultanova, N. Z., Atishova, M. N., Kokhmetova А. М., Alshoraz, A. A., & Zhanuzak, D. (2015). Идентификация носителей устойчивости к пиренофорозу пшеницы (Drechslera tritici-triticirepentis). Ілеспелі-маркер селекциясының негізінде бидайдың пиренофорозға (Drechslera tritici-repentis). Вестник КазНУ. Серия биологическая, 60(2), 269–273. извлечено от https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/951