Дифференциация генофонда озимой мягкой пшеницы по продуктивности - продукционный процесс

Авторы

  • M. A. Yessimbekova Казахский НИИ земледелия и растениеводства, п. Алмалыбак, Алматинская область, Казахстан
  • K. B. Mukin Казахский НИИ земледелия и растениеводства, п. Алмалыбак, Алматинская область, Казахстан
  • M. Sh. Suleymenova Казахский НИИ земледелия и растениеводства, п. Алмалыбак, Алматинская область, Казахстан
        52 52

Ключевые слова:

пшеница, физиология продуктивности, генофонд, селекция.

Аннотация

Мақалада күздік жұмсақ бидай гендік қорының болашағы зор, өнімділігі жоғары үлгілер мен тізбектердің морфофизиологиялық өзгергіштік көрсеткіштері жарияланған. Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде өнімділік дәрежесі бойынша генотиптерді жіктеуге мүмкіндік беретін ақпаратты морфофизиологиялық көрсеткіштер іріктелді. Формалар– жапырақтарының оңтайлы ассимиляциялық жабынымен және фотосинтетикалық аппараттың жоғары белсенділігімен көздер бөлініп алынды. Жоғары өнімділікке бағытталған селекция үшін жапырақ алақанының ассимиляциясы және фотосинтетикалық аппаратының белсенділігі жоғары үлгілер құнды, себебі өнімділік және бейімділік фотосинтетикалық өнімділікті көтеру нәтижесінде ғана мүмкін. Зерттеу нәтижесінде мұндай үлгілер іріктеліп ұсынылған. В статье приведены данные изменчивости морфофизиологических показателей у высокопродуктивных перспективных линий и форм генофонда озимой мягкой пшеницы. В результате исследований выделены наиболее информативные морфофизиологические показатели, которые могут быть использованы для дифференциации генотипов по степени продуктивности. Для селекции на высокий уровень продуктивности предпочтение следует отдавать формам с оптимальной ассимиляционной поверхностью листьев и высокой активностью фотосинтетического аппарата. Максимальная хозяйственная продуктивность и адаптивность возможны только на основе повышения фотосинтетической продуктивности. В качестве источников рационального распределения ассимилятов в зерно и повышенной фотосинтетической активности флагового листа предложены формы с интенсивным типом продукционного процесса, формы с полу интенсивным типом продукционного процесса для повышения ассимиляционной поверхности флагового листа. The article presents data variability of morphological parameters in highly promising lines and forms of the soft winter wheat gene pool. As a result, it was marked the most informative morphological parameters, which can be used to differentiate genotypes degree of productivity. For selection, a high level of productivity should be preferred forms with optimal assimilation surface of the sheet and the high activity of the photosynthetic apparatus. Maximum economic efficiency and adaptability are possible only based on photosynthetic productivity increase. As sources of assimilates rational allocation in grain and increased photosynthetic activity of flag leaf shapes offered intensive type of production process. The forms of semi intensive production process proposed to improve the assimilation surface of the flag leaf.

Биографии авторов

M. A. Yessimbekova, Казахский НИИ земледелия и растениеводства, п. Алмалыбак, Алматинская область, Казахстан

Есімбекова Минура Ахметқызы, б.ғ.д.; Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ҒЗИ гендік қор бөлімінің меңгерушісі, Ауыл шаруашылығы министрлігі, 040909, Алматы облысы, Қарасай ауданы, Алмалыбақ ауылы, Ерлепесов к., 1. Тел.: - 8-727-71-53808; - 8-727-3894516;

K. B. Mukin, Казахский НИИ земледелия и растениеводства, п. Алмалыбак, Алматинская область, Казахстан

Мукин Қажыржан Бақытжанұлы, а.ш.ғ.к.; Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ҒЗИ гендік қор бөлімінің ғылыми қызметкері, Ауыл шаруашылығы министрлігі, 040909, Алматы облысы, Қарасай ауданы, Алмалыбақ ауылы, Ерлепесов к., 1. Тел.: - 8-727-71-53861;

M. Sh. Suleymenova, Казахский НИИ земледелия и растениеводства, п. Алмалыбак, Алматинская область, Казахстан

Сүлейменова Мейрамкүл Шағиқызы, а.ш.ғ.д.; Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ҒЗИ күздік бидай бөлімінің аға ғылыми қызметкері, Ауыл шаруашылығы министрлігі, 040909, Алматы облысы, Қарасай ауданы, Алмалыбақ ауылы, Ерлепесов к., 1.

Библиографические ссылки

Список литературы (references)

1. Reynolds M., Foulkes J., Slafer G.A., Berry P., Parry M.J., Snape J.W., Angus W.J. Raising yield potential in wheat//Journal of Experimental Botany.- 2009.- V.60.-P.1899-1918.
2. Reynolds M.P., Manes Y., Izanloo A., Langridge P. Phenotyping approaches for physiological breeding and gene discovery in wheat//Annals of Applied Biology.- 2009.-V.155.-P.309-320.
3. Zhu XG., Long S.P., Ort D.R. Improving photosynthetic efficiency for greater yield//Annual review of plant biology.- 2010.- V.61.- P.235-261.
4. Pedro A., Savin R., Habash D.Z., Slafer G.A. Physiologial attributes associated with yield and stability in selected lines of a durum wheat population//Euphytica.- 2011.-V.180.- P.195-208.
5. Reynolds M.P., Bonnett D., Chapman S.C., Furbank R.T., Manes Y., Mather D.E., Parry M.A.J. Raising yield potential of wheat. I. Overview of a consortium approach and breeding strategies//J. Expt Botany.- 2011.- V.62.- №2.-P.439-452.
6. Parry M.A.J., Reynolds M, Salvucci M.E., Raines C., Andralojc P.J., Zhu XG., Price G.D, Condon A.G., Furbank R.T. Raising yield potential of wheat. II. Increasing photosynthetic capacity and efficiency// J. Exp. Bot.- 2011.-V 62.- №2.-P.453-467.
7. Reynolds M.P., Foulkes M.J., Furbank R., Griffiths S., King J., Murchie M., Parry M., Slafer G. Achieving yield gains in wheat//Plant Cell Enviorn.- 2012.-V.35.-P.1799–1823.
8. Pask A., Joshi A.K., Manès Y., Sharma I., Chatrath R., Singh G.P., Sohu V.S., Mavi G.S., Sakuru V.S.P., Kalappanavar I.K., Mishra V.K., Arun B., Mujahid M.Y., Hussain M., Gautam N.R., Barma N.C.D., Hakim A., Hoppitt W., Trethowan R., Reynolds M.P. A wheat phenotyping network to incorporate physiological traits for climate change in South Asia//Field Crops Research.- 2014.- V.168.- P. 156-167.
9. Guillermo A. García, Román A. Serrago, Fernanda G. González, Gustavo A. Slafer, Matthew P. Reynolds, Daniel J. Miralles Wheat grain number: Identification of favourable physiological traits in an elite doubled-haploid population//Field Crops Research.- 2014.- V.168.- P.126-134.
10. Oorbessy Gaju, Matthew P. Reynolds, Debbie L. Sparkes, Sean Mayes, Gracia Ribas-Vargas, José Crossa, M. John Foulkes Relationships between physiological traits, grain number and yield potential in a wheat DH population of large spike phenotype//Field Crops Research.-2014.-V.164, №1.-P.126-135.

Загрузки

Как цитировать

Yessimbekova, M. A., Mukin, K. B., & Suleymenova, M. S. (2016). Дифференциация генофонда озимой мягкой пшеницы по продуктивности - продукционный процесс. Вестник КазНУ. Серия биологическая, 63(1), 64–70. извлечено от https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/1004

Выпуск

Раздел

Экспериментальная биология. Биолог-кие осн. генофонда и развитие науч. исслед. в обл. селек-генетич. исслед. с/х культур